Pogingen om Geert Wilders in te pakken zijn mislukt

Columnist Dirk Jan van Baar: Wilders uitgeregeerd, Verhagen uitgerangeerd. Rutte met grootste partij de verkiezingen in.

Ze waren er volgens Mark Rutte helemaal uit. Maar Geert Wilders wilde er eerst nog een nachtje over slapen, over de afspraken uit het Catshuisonderhandelingen waarmee hij volgens Maxime Verhagen al had ingestemd.

Het totaalpakket dat op tafel lag zou koopkrachteffecten van met name AOW'ers dusdanig negatief beïnvloeden, dat Wilders er nu definitief de stekker heeft uitgehaald. Voor VVD en CDA ligt de schuld bij de PVV-leider. Voor Wilders, die op nieuwe verkiezingen aandringt, zijn 'de onzinnige eisen van bureaucraten uit Brussel' de zwarte piet.

Daarmee voert hij nu al campagne tegen Europa en de euro, dus Nederland kan zijn borst natmaken als maandag de financiële markten van start gaan, ook omdat de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen waarschijnlijk evenmin bemoedigend zullen zijn voor Merkozy en de 'elites'.

Uit de eerste verklaringen van Wilders kun je niet opmaken dat hij de handdoek in de ring wil gooien. Toch was het PVV-experiment gisteren in Limburg op de klippen gelopen en is de band met het CDA (en waarschijnlijk ook de VVD) verloren gegaan. Sterker, Wilders klonk eerder als een vertegenwoordiger van de SP dan als een man die nog van het regeringskasteel droomt, en de heren die het minderheidskabinet-Rutte in elkaar hebben gezet, zullen zich nog wel twee keer bedenken om nog eens zo'n gedoogconstructie te proberen.

Wat tegelijk betekent dat de bal nu ook weer bij de PvdA ligt, ook een partij die weet wat weglopen is als er moeilijke beslissingen genomen moeten worden. Zou Diederik Samsom de man zijn om de boel bij elkaar te brengen, waar Wouter Bos en Job Cohen daar eerder niet in zijn geslaagd? De vraag stellen is hem beantwoorden, al ligt het in lijn van de Nederlandse poldertraditie dat ze er in Den Haag uiteindelijk altijd uitkomen.

De pogingen om Geert Wilders in te pakken en onderdeel van dat Haagse systeem te maken, zijn mislukt. Dat betekent ook dat de strategie van Maxime Verhagen, die daarvoor binnen het CDA zijn nek heeft uitgestoken, schipbreuk heeft geleden. Voor Verhagen is dat einde verhaal en het CDA rest nu weinig anders een nieuwe leider te kiezen die de partij weer naar het politieke centrum kan brengen.

Mark Rutte heeft nog het uitzicht dat hij straks, na verkiezingen, opnieuw de leider is van de grootste partij. En Wilders kan nu zonder Haagse ballast naar de VS afreizen om zijn nieuwe boek te presenteren. Het is voor Nederland en voor zijn eigen (politieke) overleven waarschijnlijk het beste als hij daar blijft. Ayaan Hirsi Ali, zijn oude strijdmakker in de liberale jihad, heeft laten zien hoe dat moet.

Dirk Jan van Baar