FACEBOOK: podium voor het gefrustreerde ego

De beursgang van Facebook mag dan niet vlekkeloos zijn verlopen, het bedrijf verdient nog altijd ongeveer 1 miljard dollar per jaar met gegevens die gebruikers verschaffen en vervolgens worden verkocht aan bedrijven om reclame op de juiste doelgroep los te laten. Computers analyseren de ‘communicatie’ op het smoelenboek, waarna die informatie voor grof geld wordt verhandeld en adverteerders Facebookers op elke bezochte internetpagina kunnen achtervolgen met doelgerichte advertenties. Facebookgebruikers zijn dus geen klanten, maar producten; privé-gegevens, persoonlijke voorkeuren en fascinatie voor de commerciële cultuur zijn de handelswaar waarmee de multinational verdient aan diezelfde niets vermoedende Facebookers. Hoe cynisch kan de markteconomie zijn.

Impliceert dit een nieuwe vorm van individualisme, of is het juist een weg naar absolute conformiteit? Worden we niet steeds eenvormiger? Zijn het niet de slenterende bezoekers van grote winkelcentra, de tijd dodende internetgebruikers en de onderuitgezakte televisie kijkende proleten voor wie dit platform als een geschenk uit de hemel is komen vallen? Onbeduidende types worden immers via dit medium plotseling heel belangrijk. Ze lijken allemaal op elkaar, maar die conformiteit vormt geen enkel beletsel de hele wereld in kennis te stellen van hun infantiel functioneren binnen de ontketende markteconomie. Sterker nog: die eenvormigheid maakt het voor het op zichzelf gerichte individu uiterst aantrekkelijk om dit commerciële platform te gebruiken. Het is immers entertainment over onbenullige gedachten, door zich naadloos te voegen naar de cultuur van de massa en een schijn van echtheid op te houden. De werkelijkheid is nauwelijks van belang.

Facebookers tonen namelijk een aangepast imago: we doen alsof we dingen leuk vinden waarvan we veronderstellen dat anderen het leuk vinden als wij ze doen. In feite komt niemand dus te weten hoe de ander is. Zelfs niet als je elkaars ‘vriend’ bent. Een profiel op Facebook heeft louter tot doel jezelf zo goed mogelijk te verkopen en allerlei oneffenheden weg te laten. Wat men bedoelt met ‘sociale media’ is mij dan ook een raadsel. Het sociale scheurt zich immers los van de echte werkelijkheid. Mensen leer je pas kennen door fysiek contact: samen op school, samen werken, samen iets drinken, samen eten, samen musiceren, samen dansen, samen praten, samen wandelen, etc. Kortom: de concrete leefwereld, waarin niets is gepland, maar de alledaagsheid ons vraagt om effectief en spontaan te reageren. Een Facebookprofiel is een vooraf bedachte poppenkast waarbij de echte persoon zich achter een masker verschuilt. Facebook stelt mensen in staat over zichzelf te liegen door een podium voor het gefrustreerde ego te bieden. Zo hoopt men te achterhalen wat die gebruikers echt leuk vinden, waarna geld wordt verdiend met op maat gemaakte advertenties voor de subtiel gemasseerde en slapende Facebookgebruiker. Exploitatie van de mens. De geschiedenis staat er bol van.

Onvoorspelbare omgang met levende mensen is vervangen door wat ik liever asociale media wil noemen. Als je de onbenulligheden op Facebook serieus neemt ga je onherroepelijk veronderstellen dat je zelf ook zulke dingen moet ondernemen of achterwege dient te laten. Stille conditionering. Dit heeft grote gevolgen voor de cultuur en voor de ontwikkeling van een authentieke persoonlijkheid. Als deze manier van omgaan algemeen wordt geaccepteerd, zal de weerbarstigheid van de sociale werkelijkheid steeds meer worden weggeschuurd en zullen individuen nauwelijks nog enige weerstand kunnen bieden aan de scherpe kantjes die het leven voor ons nu eenmaal in petto heeft. Dan blijven we de eeuwige puber. Grote mensen in zakformaat op Facebook. Hosanna! Een beangstigend scenario dat al is gerealiseerd. De echte werkelijkheid wijst ons voortdurend op onze onmacht. Facebook versterkt die onmacht, omdat het levende individu langzaam maar zeker ten onder gaat in de geruisloze dwang van de eenvormige massacultuur waaraan Facebook zijn bestaansrecht ontleent. De Facebookoprichters zullen greinzend hun schouders erover ophalen... hun bankrekening is immers al schandalig genoeg gespekt. Boeken van Etienne Kuypers www.etiennekuypers.com Speakers academy Etienne Kuypers

Bron(nen): Bron afbeelding