Wat is een kind zonder diagnose? (update)

Naar aanleiding van vragen uit de Tweede Kamer heeft Minister Schippers van Volksgezondheid de Inspectie voor de Gezondheidszorg de opdracht gegeven om opnieuw onderzoek te doen naar het voorschrijven van ADHD-medicatie. Waarom krijgen zoveel kinderen een etiket opgeplakt? En waarom moet daar zo vaak medicatie aan te pas komen?

De pedagoog Micha de Winter schreef een boek over de ‘probleemindustrie’ waarin kinderen terecht komen als ze zich anders dan anderen gedragen: financiering van extra zorg en bekostiging van medicijnen. Hij en met hem vele anderen hekelen de manier waarop kinderen worden gediagnosticeerd. Een diagnose is een optelsom van gedragingen en kenmerken die in de DSM IV(R) staan: als je kan tellen, kun je een diagnose stellen. Daarbij wordt geen rekening gehouden met het kind als individu en de sociale context (gezin, school, buurt, ...) waarin hij leeft. Hulpverleners worden gedwongen om diagnoses volgens het boekje te stellen, want anders wordt de behandeling niet vergoed. Wie wordt er beter van? De farmaceutische industrie.

Prof. Dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer van de Rijksuniversiteit Groningen vindt dat kinderen op veel te jonge leeftijd vanalles moeten. Spel moet vooral educatief zijn. ‘Dat heeft een averechts effect’, stelt zij. ‘Veel kinderen raken overprikkeld of ontwikkelen een fundamentele onzekerheid die zich uit in allerlei vormen van afwijkend gedrag. Er worden bij ons steeds meer gezonde kinderen aangemeld met vermeende ontwikkelingsproblemen’. ‘Het aantal kinderen met gedragsproblemen neemt hand over hand toe. De scholen voor speciaal basisonderwijs zitten voller dan ooit, maar niemand vraagt zich af of dat misschien ook iets te maken heeft met ons onderwijssysteem’, constateert Goorhuis-Brouwer. ‘Je kunt peuters niet behandelen alsof het al echte leerlingen zijn. Neurologisch zijn ze daar nog helemaal niet klaar voor.’ Zij pleit dan ook voor een differentiatie tussen docenten voor oudere en jongere kinderen. ‘Na de afschaffing van de kleuterschool en de invoering van de basisschool 25 jaar geleden is de kennis over het jonge kind geleidelijk aan weggelekt. Veel leerkrachten weten nauwelijks nog hoe ze met jonge kinderen moeten omgaan’.

Volgens Prof. Dr. Rutger van der Gaag (voorzitter Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie - NVvP) is ADHD beslist geen modeverschijnsel. Mensen met ADHD hebben het in onze maatschappij steeds moeilijker vanwege de steeds hogere eisen die gesteld worden aan het individu en aan het flexibel om kunnen gaan met onduidelijke structuren. Een prikkelrijke omgeving waar voortdurend afleiding geboden wordt, is een ramp voor mensen die druk in het hoofd zijn, impulsief zijn en die moeite hebben om zich goed te concentreren. Hierdoor neemt het aantal mensen dat lijdt onder ADHD toe. De toename is dus een weerspiegeling van maatschappelijke ontwikkelingen. 'Als psychiaters hebben wij niet alleen de verplichting om mensen met ADHD goed te diagnosticeren en te behandelen, maar ook de maatschappelijke plicht om ons af te vragen hoe wij de maatschappij voor kwetsbare individuen beter leefbaar kunnen maken', stelde hij vandaag bij de opening van het Voorjaarscongres van de NVvP.

Bron(nen): Friesch Dagblad NVvP RUG