INTERLAKEN (ANP) - Veel opties om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen zijn nu al beschikbaar, stellen klimaatwetenschappers van het internationale panel van de Verenigde Naties IPCC. De keuzes die regeringen de komende jaren maken, zijn bepalend voor "onze toekomst en die van toekomstige generaties", aldus de wetenschappers in het maandag verschenen rapport.
Zo moet het energiesysteem klimaatneutraal worden, bijvoorbeeld door over te gaan op zonne- en windenergie, aardwarmte of waterkracht. Verder is herstel van ecosystemen en bossen noodzakelijk, zien de klimaatwetenschappers. En ook de uitstoot van het broeikasgas methaan - afkomstig uit afval, de landbouw en fossiele brandstoffen - moet worden gereduceerd. Methaan houdt korte tijd immers heel veel warmte vast in de atmosfeer.
Als mensen minder zuivel en vlees eten kan dat de uitstoot van broeikasgassen op de korte termijn al beperken. Ook wijzen de wetenschappers naar de kansen die de afvang en opvang van koolstofdioxide (CO2) kan bieden. Maar dit is duur en bovendien gaat de technologische ontwikkeling van de CO2-afvang nog niet snel genoeg om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 tot 2 graden Celsius, aldus het IPCC.
Beperken uitstoot absoluut noodzakelijk
Het beperken van de uitstoot is absoluut noodzakelijk, stellen de schrijvers. In de meeste scenario's is het zeer waarschijnlijk dat de aarde met meer dan 1,5 graad opwarmt ten opzichte van voor de industrialisatie. Dat brengt grote risico's met zich mee. De zeespiegel stijgt en landen krijgen te maken met extreem weer, zoals lange droogtes of hevige regenval. Daarom moeten landen zich voorbereiden op deze klimaatrampen, stellen de wetenschappers. Dat kan met zogenoemde klimaatadaptatie. Ook hiervoor zijn al veel middelen beschikbaar, maar de beschikbare kennis moet wel gedeeld worden met armere landen.
"Bijna de helft van de wereldbevolking leeft in regio's die zeer kwetsbaar zijn voor klimaatverandering", zegt directeur Aditi Mukherji van het internationale waterinstituut IWMI. Ze is een van de auteurs van het laatste IPCC-rapport. "In de afgelopen tien jaar stierven vijftien keer meer mensen aan overstromingen, droogtes en stormen in de zeer kwetsbare gebieden." Daarom moeten landen zorgen voor weerbare energiesystemen, infrastructuur en kusten. Met waarschuwingssystemen en opvangcentra voor kwetsbare mensen kunnen zij op tijd vluchten voor klimaatrampen.
Korte termijn heeft prioriteit
De klimaatwetenschappers moedigen wereldleiders aan om niet alleen te focussen op middelen die op de korte termijn helpen de gevolgen van klimaatverandering te beperken. Deze kunnen later soms juist problemen veroorzaken. Als voorbeeld noemen ze zeedijken. Deze beschermen mensen op land, maar kunnen ook het ecosysteem en de biodiversiteit verslechteren. De plannen moeten dus de toekomst meenemen, aldus de wetenschappers.
Voor het behalen van alle klimaatdoelstellingen is wel geld nodig, signaleren de onderzoekers. Zeker overheden hebben een belangrijke rol in het opgang helpen van de financiering. Bovendien gaat er momenteel nog te weinig geld naar landen om zich met klimaatadaptatie voor te bereiden op de gevolgen van een warmere aarde.