Iedereen haat de kantoortuin: het leidt zelfs tot stress en burn-outs

Ooit werkte iedereen in kleine kantoorruimtes waar je met één, twee, hooguit drie collega's aan het werk was. Lekker rustig, maar niet eenzaam. Toen bepaalden mensen, die daarover gingen, dat het anders moest, transparanter, flexibeler. De kantoortuin was geboren. En hoewel iedereen steen en been klaagde werd de grote, open werkruimte toch bij heel veel organisaties ingevoerd.

In een kantoortuin zitten niet alleen tientallen medewerkers bij elkaar, ze zijn veelal ook hun vaste werkplek kwijt. Bijna niemand vindt het fijn. Er is veel meer lawaai, waardoor mensen zich slechter kunnen concentreren en ze missen ook hun vaste plekje naast die ene collega die ze inmiddels goed kennen. Dat communiceren met jan en alleman, daar hebben ze weinig trek in en is bovendien nergens voor nodig. Je zoekt de collega die je nodig hebt zo even op of je stuurt hem een berichtje.

Onderzoek bevestigt het falen van de kantoortuin. Jan Gerard Hoendervanger voerde voor zijn promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen samen met het Center for People and Buildings een enquête uit onder 3.200 respondenten, die in zeven grote kantoorgebouwen werken van overheden, banken en onderwijsinstellingen. Slechts 4 procent van de medewerkers wisselde dagelijks meerdere keren van werkplek. Zij gaven hun kantoor een 7 als rapportcijfer. De overgrote meerderheid die nooit van stoel wisselde, gaf slechts een 5 voor hun werkplek.

Je zou denken: plan mislukt, terug naar hoe het was, maar dat gebeurt niet. Met alle gevolgen van dien. Tv-programma De Monitor deed een rondgang langs negentig leden van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB), bedrijfsartsen dus. Bijna zestig procent van hen vindt dat de kantoortuin moet worden afgeschaft. Tachtig procent zegt dat het ziekteverzuim zou dalen als medewerkers met minder mensen in een ruimte zouden zitten.

Bijna allemaal geven ze aan dat de kantoortuin door medewerkers als reden van verzuim wordt genoemd. Vooral concentratieverlies en geluidshinder zijn de oorzaken voor de ziekmelding. Een eveneens overgrote meerderheid van de arbo-artsen hoort dat werknemers stress ervaren door de grote open kantoorruimtes. Medewerkers krijgen er hoofdpijn van. Een derde van de artsen noemt de kantoortuin zelfs als oorzaak voor burn-outs.

De kantoortuin kost organisaties dus door alle verzuim veel geld, maar tot nu toe worden er nog maar weinig wandjes teruggezet. Waarom? Het scheelt vierkante meters, omdat alle parttimers en thuiswerkers geen eigen kantoorruimte meer nodig hebben. Dat maakt het bedrijfspand goedkoper, maar of dat opweegt tegen het oplopende verzuim, de lagere productiviteit en het afnemende werkgeluk is maar de vraag.

Bron(nen): NOS De Volkskrant