De zwendel die olie- en voedselprijzen doet stijgen

Economie
zondag, 24 april 2011 om 00:00
welingelichtekringen header 1
De wereldeconomie en de levensstandaard van miljoenen mensen worden in gevaar gebracht door de plotselinge stijging van olie-en grondstoffenprijzen. Brandstofprijzen rijzen de pan uit en voedselprijzen volgen. De gevolgen zijn katastrofaal voor de armen wereldwijd, van wie de kosten stijgen maar hun inkomen niet. De stijgende olie- en voedselprijzen worden gemakshalve toegeschreven aan de onrust in het Midden-Oosten en in veel Afrikaanse landen.
Wordt olie steeds schaarser en leidt dat tot prijsverhogingen? Zijn de kosten van voedsel een weerspiegeling van de stijgende grondstofprijzen? Natuurrampen en droogte kunnen natuurlijk een rol spelen, maar er is meer aan de hand. De media zeggen er niet veel over, terwijl politieke leiders hun schouders ophalen. President Obama zei onlangs nog dat er niets is dat hij kan doen aan de stijging van de olie-en voedselprijzen.
Wat speelt er dan? Ongecontroleerde speculatie! Niet iedereen is het daarmee eens, maar het vormt wel één van de belangrijkste debatten in de economie. Michael T. Klare, hoogleraar veiligheidstudies aan Hampshire College en auteur van ‘Blood and Oil’ en ‘Rising Powers, Shrinking Planet’, waarschuwt voor de olieschaarste die ons te wachten staat als de olieproductie in het Midden Oosten verstoord raakt. Olie zal nooit verdwijnen van de internationale markt, maar in de komende decennia zullen nooit de volumes bereikt worden die nodig zijn om aan de verwachte wereldwijde vraag te voldoen. Dat betekent: blijvende schaarste.
Het debat binnen de industrie is ingetogen, misschien om een publieke strijd tussen leveranciers en distributeurs te vermijden. Af en toe spreekt iemand zich uit. Dan Gilligan, voorzitter van de Petroleum Marketeers Association, vertegenwoordigt 8.000 retail- en groothandelaren: ‘Ongeveer 60 tot 70% van de oliecontracten wordt nu vastgehouden door speculanten’.
Financieel deskundige Phil Davis heeft een website om handel in aandelen en opties te controleren. Hij heeft de kwestie nauwgezet bestudeerd en concludeert: ‘Het is een enorme zwendel en het vernietigt de wereldeconomie, maar niemand klaagt omdat ze 'slechts' ongeveer $1,50 per gallon (circa 3,78 liter) stelen van elk individu in de geïndustrialiseerde wereld'. Phil wijst op de duistere kneepjes van de futuresmarkt in New York, de New York Mercantile Exchange (NYMEX). Een 'future' is een contract voor levering van een standaard hoeveelheid van een goed, op een van te voren bepaalde datum. Verreweg de meeste handelelaren op de NYMEX verkopen echter hun contract voor het tot levering komt. Ze gebruiken de futures simpelweg om te speculeren op de olieprijs of te hedgen tegen een bepaald risico. Deze contracten voor olie overtreffen hun feitelijke levering, een teken van speculatie en marktmanipulatie. Het is een gigantische zwendel en niemand doet er wat aan.
De auteur van dit artikel, Danny Schechter, maakte de film 'Plunder The Crime of Our Time' over de crisis als misdaadverhaal.