School maakt ons dommer

Mootz
dinsdag, 19 juni 2012 om 00:00
welingelichtekringen header 1
We worden ons hele leven overspoeld met testen en toetsen: schoolentreetoets, schoolverlaterstest, beroepskeuzetest, intelligentietest, citotoets, etc. Er gaan miljoenen om in deze industrie. Al dat getest en getoets heeft echter nauwelijks voorspellende waarde. De cijfers van schooluitval en jeugdwerkloosheid zijn immers verontrustend. Als bijvoorbeeld de Cito-toets zo waardevol zou zijn: waarom gaat in 2008 dan 25% van de leerlingen in het derde jaar van de middelbare school naar een ander onderwijstype en is de schooluitval 12%? De uitval is in het begin van het MBO en HBO zelfs 35%. Is heel die test- en toetscultuur niet louter bedoeld om financieel gewin te boeken en het onderwijs te ontlasten door met ‘harde’ cijfertjes te komen in plaats van te vertrouwen op de tijdrovende deskundigheid van enkele goede leerkrachten?
Intelligentie is geen homogeen geheel. Er is sprake van een heterogeniteit aan cognitieve vermogens met elk een specifieke intelligentievorm. Ons creatief intellect bestaat uit rationaliteit (logica en argumentatie) en emotionaliteit (luisteren, kijken, intuïtie en gevoel), gestuurd door onze wilskracht (motivatie) waarmee doelgericht gedrag wordt nagestreefd. Vaardigheden die we onder emotionaliteit en wilskracht rubriceren ontsnappen aan de greep van meetinstrumenten. Intelligentietests kunnen louter flexibel gestructureerde cognitieve kennis meten: intelligentie die breed is georiënteerd en geen diepgang kent. Flexibele intelligentie is convergente intelligentie: slechts één antwoord kan op een bepaalde vraag worden gegeven. Deze eenvormigheid is kenmerkend voor de vanuit de overheid opgelegde onderwijsprogramma’s.
Minder-intelligenten, ‘lastpakken’, maar ook hoogbegaafden doen het vaak slecht op school. Ze scoren op testen een laag intelligentiequotiënt. Onderzoek leert dat deze groepen leerlingen intelligentievormen hebben die weinig flexibel zijn. Ze zijn toegespitst op specifieke terreinen. Gerichte intelligentie is divergente intelligentie: het vermogen op creatieve wijze oplossingen te vinden en nieuwe ideeën te lanceren, alsmede de vaardigheid om de werkelijkheid vanuit verschillende perspectieven en betekenisniveaus waar te nemen. Geen enkele test of toets concentreert zich hierop. Gerichtheid wordt opgeofferd aan het algemene. Het onderwijs drukt systematisch de divergente intelligentie de kop in. Vreemd, want het absolute weten maakt ons creatief intellect monddood, terwijl dynamische kennis bepalend is voor individuele en maatschappelijke vooruitgang. Sterker: gerichte intelligentie verdwijnt langzaam maar zeker in de loop van het onderwijsproces. School maakt ons dus dommer, we leren daar slechts functioneel te denken.aanwezig zijn bij al die technocraten op het Ministerie van Onderwijs en het onderwijspersoneel.
Er bestaat geen eenvormige intelligentie, het creatief intellect is een reservoir met een veelheid aan cognitieve vermogens. Die pluraliteit zal centraal moeten komen te staan, onderwijs dat open en toegespitst is op alle vormen van intelligentie om de jonge mens voor te bereiden op de toekomst. Convergente intelligentie is onvoldoende om gaandeweg een zinvolle plek te veroveren in de snel veranderende wereld. Divergente intelligentie zoekt naar nieuwe wegen, verwijst naar morele principes en probeert kennis uit verschillende bronnen met elkaar in verband te brengen. Het onderwijs heeft als taak deze intelligentievormen te stimuleren. De vraag is of dit gaat lukken. We moeten namelijk eerst achterhalen of deze vormen van intelligentie aanwezig zijn bij al die technocraten op het Ministerie van Onderwijs en het onderwijspersoneel. Als dit niet het geval is kan de intelligentie van de toekomst nooit bij de jonge mens worden geactiveerd. Een mentaliteitsverandering bij de overheid en een strenge selectie van het onderwijspersoneel is derhalve een fundamentele voorwaarde om de jonge mens voor te kunnen bereiden op de toekomstige wereldvorm. Zouden politici dit beseffen?
Bron(nen): Bron afbeelding