80 jaar geleden: hoe Hitler werd onderschat

"Hij blijft misschien een paar maanden kanselier, of misschien wat langer, maar daarna zal er een periode van grotere stabiliteit komen in Duitsland, mensen zijn moe van de politiek." Dat schreef de consul-generaal van de Verenigde Staten op 3 februari aan zijn bazen in Washington dus drie dagen nadat Adolf Hitler kanselier was geworden. Der Spiegel viert dat 80-jarig jubileum door eens te kijken naar wat tijdgenoten over de indrukwekkende gebeurtenis te zeggen hadden. Niet veel, blijkt. De meeste waarnemers denken eind januari 1933 dat Hitler één van de vele kanseliers zal zijn die even de macht heeft in Duitsland. Voor voorbeelden van deze naïeve zienswijze onder de link van der Spiegel. Heel anders reageren de buitenlandse waarnemers een paar maanden later, op 3 maart, als de nazipartij een klinkende overwinning heeft behaald – eerlijk of gemanipuleerd – bij de parlementsverkiezingen. Dan pas dringt het tot de buitenwereld door dat er een werkelijk nieuwe tijd is begonnen. Dan sturen de diplomaten gewichtige telegrammen waarin ze proberen te voorspellen wat Hitler zal gaan doen. Sommigen zien dan al aankomen dat Duitsland en Europa een donkere periode zijn ingegaan. Maar ook in maart 1933 ziet nog niemand wat er werkelijk op komst is.

Bron(nen): Der Spiegel