De Paladijnen van Jan Peter

Politiek
zaterdag, 20 maart 2010 om 00:00
welingelichtekringen header 1
De Volkskrant geeft ons vandaag een blik achter de schermen van de CDA-campagne. Wie zetten de toon? Wie gaat Balkenende uit het moeras halen van de slechte peilingen? Een handvol vertrouwelingen die elkaar kennen uit de jongerenbeweging van het CDA zet de toon, zegt de Volkskrant. Een samenvatting: Het is Stephan Schrover, als CDA-voorlichter destijds de bedenker van ‘Met Bos bent u de klos’ en andere Haagse klassiekers.Het is ook niet ingegeven door de adviseurs die maandelijks bij het permanente campagneteam aanschuiven, zoals Martijn Lampert van onderzoeksbureau Motivaction, communicatie-expert Pieter Hemels, Raymond Gradus van het Wetenschappelijk Instituut of partijvoorzitter Peter van Heeswijk.Nee, dit is de toon van wat wel ‘het protestantse smaldeel’ wordt genoemd of, smalender: de paladijnen van Jan Peter.
Het is een handvol mensen, van wie Jack de Vries de bekendste is. Minder bekend is zijn opvolger als politiek assistent, Jeroen de Graaf. Begin 2008 werd hij op voorspraak van De Vries binnengehaald op Algemene Zaken. Verder is daar het hoofd communicatie op het partijbureau, Michael Sijbom, een vriend van De Vries. Pieter Heerma, hoofd voorlichting van de Tweede Kamerfractie, completeert het groepje. Het zijn dertigers en jonge veertigers. Geen intellectuelen, maar handige pragmatici, regelneven. Fixers. Ze zijn van protestantse huize en leerden elkaar kennen in het CDJA, de jongerenvereniging van de partij, in de jaren negentig.
In de jaren negentig maakten CDA’ers elkaar in het openbaar het leven zuur. Dat leidde tot twintig zetels verlies. Dat mag nooit meer gebeuren, vindt die nieuwe generatie. Balkenende trok de partij in 2001 uit het moeras. In zijn kielzog maakten ze carrière. In acht jaar zijn ze gewend geraakt aan macht. Hij is hun man.
De grondtoon in hun denken is: beelden zijn bepalend. Vanuit dat denken liep de avond waarop Balkende zijn rentree maakte woensdag in Assen ook volgens de hoofdregel die De Vries jarenlang doceerde: tegenover een onwelgevallig beeld moet je een ander beeld zetten dat jou wel uitkomt. Dat beeld was er woensdagavond: een ovationeel applaus van een zaal vol CDA-aanhangers.
Ook de discipline was in orde. Niemand liet zich ook maar iets ontvallen over de vele honderden mails en telefoontjes die de afgelopen weken zijn binnengestroomd bij lokale CDA-afdelingen, op het partijbureau en bij de fractie in de Tweede Kamer.
Maar De Vries doceerde destijds nog iets: wrijf nooit in een vlek. In de campagne van 2006 probeerde hij nooit achteraf iets recht te zetten. Dat terugslaan, de neiging om iets erin te wrijven, die verongelijkte toon, dat is eerst en vooral Balkenende zelf, zeggen kenners. Zo is hij. Hij voelt zich snel miskend, kan slecht tegen kritiek.
Mooi stuk van de Volkskrant. Nog niet in online. Dus wie het helemaal wil lezen: haast u naar de kiosk.