Helmut Kohl wordt vandaag 80 jaar

Politiek
zaterdag, 03 april 2010 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Mooie fotocollage in de Frankfurter Allgemeine Zeitung van Helmut Kohl, die vandaag zijn tachtigste verjaardag viert. De eenheidskanselier was maar liefst zestien jaar aan de macht, een baken van stabiliteit in een periode waarin Duitsland van een halve weer een hele natie werd. En dat zonder dat er een schot werd gelost (behalve op zijn adjudant Wolfgang Schäuble, die na een aanslag in een rolstoel belandde en toch doorging). De foto's geven een prachtig tijdsbeeld, van een familievader Kohl die in de loop der jaar als kanselier steeds meer uitdijt tot de kolos die 'der Riese aus Mainz' (de hoofdstad van Rheinland Pfalz, Kohl woonde zelf in Oggersheim bij Ludwigshafen) niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk geworden is. Een goedmoedige en ook een beetje sentimentele man, die ook enorm verongelijkt kon zijn als hij en zijn land - Duitsland - niet de erkenning kregen die hen toekwam.
De laatste twaalf jaar waren niet goed voor de man die historisch gezien zo veel voor de vrede in Europa heeft betekend. In 1998 verloor hij de Bondsdagverkiezingen, wat ook weleens tijd werd en hoogst normaal was voor de stabiele en volwassen democratie die Duitsland onder zijn kanselierschap en dat van zijn voorgangers geworden was. De verlate pubers van '68 kregen daardoor alsnog hun kans. Ondertussen zakte Kohl weg in een poel van persoonlijke ellende. Na de affaire van de Parteispenden, waarbij Männerfreund Kohl van vriendjespolitiek werd beschuldigd (is politiek ooit wat anders?), raakte hij het erelidmaatschap van zijn geliefde CDU kwijt. In 2001 pleegde zijn vrouw Hannelore, die aan een zeldzame oogziekte leed waarbij ze geen licht meer kon verdragen, zelfmoord (door Kohl zelf in Bild met het prachtige woord 'Freitod' omschreven) in de verduisterde villa in Oggersheim, terwijl Helmut op verre afstand in de nieuwe hoofdstad verbleef. Twee jaar geleden maakte hij een lelijke val in diezelfde woning, waardoor hij een schedelbasisfractuur opliep die hem het spreken bemoeilijkt. De eeuwige kanselier slist nu nog meer dan hij vroeger al deed. Toch een groot man, en een (nog steeds) levend bewijs dat we in Europa tegenwoordig met kleinburgerlijke provincialen beter af zijn dan met al die baanbrekende hemelbestormers uit het verleden. Ook de Bild Zeitung pakt uit met interviews, foto's en commentaren van tijdgenoten. Opmerkelijk: zelfs Helmut Schmidt - bijgenaamd Schnauze (zie ook de link naar Die Zeit) - geeft toe hem lang te hebben onderschat en prijst nu het 'tienpuntenplan' waarmee Kohl in november 1989 de Duitse eenwording een onomkeerbare zet wist te geven. Misschien spreekt uit die minzame erkenning dat Schmidt, die de gezegende leeftijd van 90 alweer enige tijd is gepasseerd, dat nog steeds doet.