Geen zoon? Verkleed dan je dochter!

Mehran Rafaat is een Afghaans meisje van zes jaar dat door haar moeder als jongen wordt gekleed. Terwijl haar zussen zwarte jurken en hoofddoeken naar school aan moeten, draagt Mehran een broek, overhemd met stropdas en haar korte haar blijft onbedekt. Ze is wat Afghanen noemen: een bacha posh: verkleed als jongen. Statistieken over hoeveel Afghaanse meisjes zich als jongen voordoen, zijn er niet, maar de meeste Afghanen kennen wel een verhaal over een zus, tante of buurvrouw die vermomd als jongen opgroeide. In een land waar zonen hoger aanzien hebben, omdat alleen zij  van hun vader kunnen erven en de naam voortzetten, worden gezinnen zonder jongens beklaagd en beschimpt. Zelfs een bacha posh werkt statusverhogend. De namaakjongen krijgt een betere opleiding, kan buitenshuis werken en ‘zijn’ zussen escorteren.

Het is een traditie die allang bestaat: vroeger waren de bewakers van Koning Habidullah’s harem ook al verklede vrouwen, want echte mannen werden niet vertrouwd.

Afghanen geloven dat de moeder de sekse van haar ongeboren kind kan bepalen, dus het is haar schuld als het een dochter is. Die zoekt dus een uitweg. Mehran aarzelde als klein meisje geen moment toen haar moeder vroeg: wil je je verkleden als jongen en jongensdingen doen als fietsen, voetballen en cricket spelen? Maar het is ook handig dat ze boodschappen en klusjes buitenshuis kan doen.

Miina is een meisje van 10 jaar als ze twee uur per dag naar school gaat, de rest van de dag is ze vermomd als Abdul en werkt als hulpje bij de kruidenier om geld te verdienen voor haar moeder en 8 zusjes. Als ze straks te oud wordt om nog jongen te zijn wordt haar jongere zusje jongen, zegt haar moeder, en daarna het volgende meisje.

De vermomming wordt rond de pubertijd veelal weer teruggedraaid. En het is vaak moeilijk wennen voor de bacha posh die nu ineens meisje is en al haar vrijheden ziet verdwijnen. Ze moet een burka gaan dragen, zich alleen nog maar met vrouwen omringen en ze wordt uitgehuwelijkt. Dat overkwam ook Mehrans moeder, die in haar jeugd zelf ook jaren als jongen heeft geleefd.

Bron(nen): The New York Times