Man genezen van hiv na stamceltransplantatie

Wetenschap
donderdag, 19 mei 2011 om 00:00
welingelichtekringen header 1

De 45-jarige Timothy Ray Brown uit San Francisco is de eerste patiënt, die volledig genezen zou zijn van HIV. Brown staat bekend als 'The Berlin Patiënt', omdat hij daar eerst woonde. In 1995 werd hij hiv positief, maar sinds een stamceltransplantatie in 2007 is hij hiv-negatief. Hij kreeg twee stamceltransplantaties in Berlijn, omdat hij toen aan leukemie leed. De donor van het beenmerg was drager van een gen, dat hem immuun maakte voor hiv. Sinds die tijd neemt Brown ook geen HIV-medicatie meer. Zijn genezing staat beschreven in het wetenschappelijk tijdschrift Blood.

Het gen CCR5 werd al eerder in verband gebracht met hiv. Bij mensen met een CCR5 delta 32 deletie werkt de receptor die het HIV-virus binnenlaat in de witte bloedcellen niet goed, waardoor deze minder toegankelijk worden voor het virus. Circa 10 tot 15% van de Noord-Europeanen is drager van het gen. Zij zijn minder vatbaar voor hiv. Mensen die drager zijn van twee kapotte CCR5 kopieën zijn vrijwel volledig immuun. Dat is het geval bij 1% van de Noord-Europeanen. In Zweden komt dat het meest voor.

Daarmee is nog geen standaard behandeling voor HIV en AIDS binnen handbereik. Een stamceltransplantatie is een ingrijpende en risicovolle ingreep. Het is niet makkelijk om een goede match te maken tussen donor en ontvanger en complicaties zijn altijd mogelijk. Er wordt daarom ook nog verder gezocht naar mogelijkheden voor gentherapie, waarbij getracht wordt de dubbele CCR5 immuniteit te benaderen. Daarnaast wordt ook veel vooruitganggeboekt met nieuwe antiretrovirale medicijnen die het risico op hiv-infectie met 73% kunnen reduceren. Dat is vooral van belang voor delen van Afrika, waar heel veel mensen HIV-positief zijn.

video