Hoe empathisch zijn ratten?

Laboratoriumratten bevrijden soortgenoten die gevangen zitten in een plastic koker, die alleen van de buitenkant geopend kan worden. Dat ze de andere rat bevrijden, berust niet op toeval. Als ze eenmaal weten hoe ze de koker moeten openen, zullen ze de volgende keer de andere rat onmiddellijk bevrijden. Zit er een pluche rat in de koker, dan laten ze die gewoon zitten. Het lijkt dus aannemelijk dat het een vorm van empathisch pro-sociaal gedrag is als reactie op de stress van de gevangen rat. Ze helpen een soortgenoot die in de penarie zit.

Om er zeker van te zijn dat de ratten het niet deden omdat ze er één of andere vorm van beloning voor kregen, zoals een bedankje van de bevrijde rat, werden de gevangen ratten die bevrijd werden losgelaten in een andere kooi. Ook dan bevrijden de ratten elkaar. Zelfs als er chocolade in de kooi lag, bevrijden ze eerst de andere rat voor ze zich aan de chocolade tegoed doen. En de andere rat mag gewoon mee smikkelen.

In eerder onderzoek werd al aangetoond dat muizen in staat zijn om de emoties van andere muizen over te nemen: als een andere muis in dezelfde kooi pijn heeft, raken ze daarvan overstuur. De ratten gingen echter nog een stapje verder: ze voelen niet alleen mee met de ander, maar proberen die ook daadwerkelijk te helpen.

Frans de Waal deed dan weer onderzoek naar de gedachten en gevoelens van chimpansees en dolfijnen en olifanten en vond ook aanwijzingen voor empathie. Kennelijk is dat een biologisch voorgeprogrammeerd gedrag dat mens en dier gemeenschappelijk hebben.

Bron(nen): Wired