Zullen we stoppen met mediteren? Het heeft niet zoveel nut

Wetenschap
zondag, 11 oktober 2015 om 11:38
welingelichtekringen header 1
Mediteren is hot. Hipsters in de grote stad zweren erbij, evenals CEO's in Silicon Valley, maar waarom eigenlijk? Professor Adam Grant vroeg voor een aantal experts naar het nut van mediteren. Geen van de antwoorden was uniek voor meditatie. Met andere woorden: je kunt net zo goed een dutje gaan doen. Zo concludeerden onderzoekers na van 47 experimenten met meditatieprogramma's: ''Er is nauwelijks bewijs dat meditatie effect heeft op het humeur, de focus of op slechte gewoonten. Het heeft bovendien niet meer effect dan andere behandelingen, zoals medicijnen, lichaamsbeweging of gedragstherapie.'' De belangrijkste reden waarom mensen mediteren is volgens de kenners om stress te verminderen, maar dat kan net zo goed door meer te slapen of te sporten, schrijft Grant. Of nog makkelijker: door te veranderen hoe je tegen stress aankijkt. In van Stanfordpsycholoog Alia Crum kregen mensen 10 minuten om een speech voor te bereiden. Door simpelweg de stress als gezond in plaats van als vervelend te benoemen, ontspanden de proefpersonen en verminderden hun fysiologische reacties op stress. Een gelijksoortige uitkomst had , waaruit bleek dat mensen die veel stress hadden in hun leven eerder stierven, maar alleen als ze geloofden dat stress slecht voor hen was. Dus als ze stress als 'gezellige drukte' beschouwden dan had het geen invloed meer op hun levensverwachting. Behalve meer ontspannen zou je van mediteren ook heel 'mindful' worden. Na een meditatie hebben mensen het idee dat ze meer in het nu leven en hun aandacht meer op het huidige moment richten. Maar zo zeiden neurowetenschapper Richard Davidson en psycholoog Alfred Kaszniak : "Er zijn nog maar weinig methodologisch correcte studies die aantonen dat mindfulness-interventies helpen bij de behandeling van bepaalde ziektes of bij de bevordering van welzijn en geluk." En daarbij: je hoeft niet te mediteren om mindful te worden. Harvardpsycholoog Ellen Langer doet al decennia lang onderzoek naar de effecten van mindfulness. Zij noemt allerlei andere technieken die je meer mindful maken. Een daarvan is door absolute waarheden te vervangen door mogelijke waarheden. Tijdens , waarbij mensen met potlood schreven, lagen er verschillende dingen op tafel, zoals een dik elastiek, die ze konden gebruiken om een fout te corrigeren. Als hen werd gezegd: 'Dit is een elastiek', kwam slechts drie procent op het idee om het als gum te gebruiken. Werd hen gezegd: 'Dit zou een elastiek kunnen zijn', dan bedacht veertig procent dat het ding hun fout kon uitwissen. Verander 'is' door 'zou kunnen' en je wordt meer mindful, stelt de psycholoog. Hetzelfde geldt voor zoeken naar 'een antwoord' in plaats van 'het antwoord'. Mediteren is niet alleen van weinig nut, het kan soms zelfs schadelijk zijn. Een onderzoeker van de universiteit van Brown een groot aantal traumatische meditatie-ervaringen waarbij het mediteren angsten verergerde, focus en motivatie verminderde en mensen het gevoel gaf incapabel te zijn. Meditatie is dus op zijn best maar één manier om te ontspannen of meer mindful te worden. Er zijn talloze andere methoden die zeker zo succesvol zijn en daarnaast nog meer nuttige effecten hebben. Denk aan slapen, waarbij je niet alleen ontspant, maar ook uitrust. Of sporten, dat stress reduceert én goed is voor je lichaam.