Laten we in 2013 trots zijn op Europa

Het Duitse weekblad Der Spiegel heeft een reconstructie gemaakt van de Eurotop van 13 en 14 december jl. Daar werden de plannen van EU-president Herman van Rompuy besproken om - in het belang van het welslagen van de Euro - te komen tot een verdere politieke integratie in de Europese Unie. Zoals bekend zijn dit soort top-overleggen geheim – ze vinden achter gesloten deuren plaats. Der Spiegel stuurde daarom zes verslaggevers door Europa om uit monden van betrokkenen op te tekenen wat er zich aan de vergadertafel tussen de regeringsleiders heeft afgespeeld. De verslaggevers concluderen dat de Eurotop ‘een verlamd continent blootlegt’. De tegenstellingen zijn groot: tussen noord en zuid, tussen bondskanselier Merkel en president Hollande, tussen nieuwere en oudere lidstaten. Uitgekleed
Van Rompuy moet dan ook toezien dat zijn plannen - ‘bouwstenen’ noemde hij die - worden uitgekleed. Geen Europese minister van financiën, geen ‘euro’-begroting, geen dwingende contracten over economisch beleid. Naast een aantal goede bedoelingen wordt er besloten tot een ‘roadmap’ om er later over door te praten. Is dit een ramp; een verlamming, waardoor Europa ten dode opgeschreven is? Of is het eerder een zegen, dat Europese regeringsleiders als egeltjes met elkaar de liefde bedrijven? Het is in ieder geval niet ongewoon in de Europese geschiedenis. Eigenlijk is Europa zo geboren tijdens een conferentie in het Siciliaanse Messina in juni 1955. Onder druk van aartsvader Jean Monnet kwamen daar de zes ministers van buitenlandse zaken van de landen van de EGKS bijeen om te praten over ‘verdere Europese integratie’. Na lang nachtelijk beraad leek de bijeenkomst op een flop uit te draaien. Maar dankzij de inbreng van de Nederlandse minister Willem Beyen kwam er toch een wollige slotverklaring. Het ging toen ook vooral om een procedure-afspraak om verder te praten. Twee jaar later leidde die afspraak tot het Verdrag van Rome, nog steeds een van de hoekstenen van Europese samenwerking. Merkel In het artikel van Der Spiegel krijgt vooral bondskanselier Merkel het verwijt, dat ze – ondanks haar machtige positie – niet ‘leidend’ is. De vergadering kijkt vaak in haar richting voor een verlossend woord. Maar dat komt niet over haar lippen, de aanstaande Duitse verkiezingen zullen daar niet helemaal vreemd aan zijn. Toch is Merkel volgens het gezaghebbende blad Foreign Policy Europa’s beste denker. Want in de Top-100 van de invloedrijkste ‘Global Thinkers’ van 2012 is zij de hoogste Europeaan. Met een 12^de plaats weliswaar, geen Europeaan dus in de top tien. Er staan sowieso maar 13 Europeanen in die Top-100. Merkel wordt gevolgd door president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank (20) en voorzitter Christine Lagarde van het Internationaal Monetair Fonds (27). De hoogste Europese politicus is de Luxemburgse Eurocommissaris Vivian Reding van justitie (97). (Overigens wordt de lijst aangevoerd door Aung San Suu Kyi en Thei Sein van Birma). Les Welke les moeten we uit bovenstaande trekken? Dat de Europese regeringsleiders plotseling overlopen van daadkracht en de ene na de andere grotere hervorming uit de hoge hoed toveren? Nee, alsjeblieft niet. Dat de ene na de andere Europese politicus het ene na het andere vergezicht voor Europa, en zo mogelijk, voor de wereld boetseert? Nee, alsjeblieft niet. Maar laten we in 2013 afrekenen met de valse bescheidenheid, die Europa nu teveel beknot. Laten we de mislukkingen, maar ook de zegeningen van Europa eerlijk met elkaar delen. Zodat we in 2013 trots kunnen zijn op Europa.