Belangrijke veiligheidsexpert: "Als je de oorlog in Oekraïne verliest, verhuist het probleem naar de EU"

"Oorlog is terug in Europa en is opnieuw de arbiter geworden van ambities en disputen op dit continent", waarschuwt de Franse veiligheidsexpert Francois Heisbourg in de Volkskrant.

"Zal Rusland ook de defensie van de EU en de Navo op de proef stellen, direct of indirect, de komende paar jaar? Dit is de grote vraag die mensen zich dagelijks stellen in Riga, Vilnius of Helsinki. Het is nu al een praktisch gevaar", legt een van de belangrijkste denkers over internationale veiligheid uit.

De oorlog in Oekraïne is een grote bedreiging van de Europese veiligheid. "Het zou een catastrofe zijn voor Europa, maar elders wordt het gezien als een lokale oorlog. De meeste landen in het zuiden stemden mee met het Westen, omdat wij ze duidelijk maakten dat het erg belangrijk voor ons is. En op de een of andere manier zijn wij belangrijk voor hen. Dus dit is geen oorlog van het ‘collectieve Westen’ tegen het ‘mondiale Zuiden’, om het Russische vocabulaire te gebruiken."

Maar het is wel een oorlog aan de rand van Europa. "De Europeanen moeten begrijpen: als je deze oorlog in Oekraïne verliest, verhuist het probleem naar de Europese Unie. En als een EU-land ten onder gaat, ontploft de EU. Dat is de moeder aller geostrategische catastrofes. En het zou relatief makkelijk zijn voor Rusland. Estland is niet groot. Als de Amerikanen zich terugtrekken, zoals ze wellicht doen onder Trump, zouden Frankrijk of Groot-Brittannië dan echt kernwapens inzetten bij een invasie van Estland? Ik weet het niet, maar Poetin zal het zich afvragen."

Heisbourg weet wel wat Europa moet doen. "Behalve snel wapens naar Oekraïne sturen? We moeten ervan uitgaan dat Mark Ruttes eerste uitdaging als secretaris-generaal van de Navo wordt dat 2 procent niet genoeg is." Dat is het percentage van het bbp dat landen op dit moment aan de Navo zouden moeten uitgeven. "Dat doel is tien jaar oud. Als we Amerikaanse middelen die wellicht minder beschikbaar worden, willen vervangen, moeten we op 3 procent zitten in 2030."

En ja daar lijkt steun voor bij Europese burgers. "Ik ben aangenaam verrast door hoe solide de publieke steun voor Oekraïne is, vooral in Europa. We hebben meer speelruimte dan we onszelf wijsmaken", vertelt Heisbourg. "Mensen begrijpen het verschil tussen oorlog en vrede."