'Weldoener' Heineken in Afrika: Schamele salarissen, leugenachtige reclames en veel te duur bier

Samenleving
dinsdag, 05 april 2016 om 14:02
welingelichtekringen header 1
Heineken presenteert zichzelf graag als weldoener in Afrika. De biergigant heeft al sinds 1930 eigen brouwerijen op het continent. Premier Rutte en koningin Maxima noemen de bierbrouwer dan ook het schoolvoorbeeld van hulp en handel in derde wereldlanden. "Maar als je dat nader onderzoekt, blijkt het vooral marketing. Dat geven ze intern ook toe," vertelt Olivier van Beemen in Trouw. Hij deed drie jaar lang onderzoek en schreef het kritische boek 'Heineken in Afrika'.
Dure biertjes Niet in Europa, Amerika of Azië, maar in Afrika doet Heineken de beste zaken. Van de totale winst die het bedrijf in 2014 maakte, werd 21 procent in Afrika verdiend. Van Beemen: "Van de totale bierplas wordt 15 procent in Afrika verkocht. Met andere woorden: per verkocht biertje verdient Heineken in Afrika bijna vijftig procent meer dan elders." Afrikanen betalen ongeveer hetzelfde voor hun bier als Europeanen. En dat terwijl het productieproces in Afrikaanse landen veel goedkoper is.
"De arbeid in Afrika is goedkoper omdat Heineken steeds meer werk uitbesteedt. De beveiligers, schoonmakers, magazijnwerkers en werknemers in de bottelarij zijn vaak dagloners, die niet weten of ze de volgende dag weer aan het werk mogen. Heineken pronkt graag met filmpjes van gelukkige Afrikaanse gezinnen die dankzij het bedrijf naar een kliniekje kunnen, maar zegt er niet bij dat de gunstige voorwaarden voor een steeds kleiner deel van het personeel zijn weggelegd," aldus Van Beemen.
Minder belasting Hij kwam tijdens zijn onderzoek meer dubieuze zaken tegen. Zo verplicht Heineken de Afrikaanse dochterondernemingen dure grondstoffen te kopen bij Heineken's Belgische tussenstation Ibecor. Daardoor betaalt de bierbrouwer minder belasting in Afrika en benadeelt het lokale partners. Deze onthulling leidde tot vragen in het Europees Parlement en de Tweede Kamer.
Bier tegen ziekten Tenslotte wijst Van Beemen nog op de leugenachtige reclames waartegen overheden hun bevolking niet beschermen. "In Nigeria organiseert Heineken zelfs een jaarlijks gezondheidssymposium waar zogenaamde experts beweren dat bier allerlei ziekten kan voorkomen. Dat wordt dan braaf opgepend door journalisten die daar waarschijnlijk voor betaald krijgen." Ook benadrukt Heineken volgens Van Beemen dat traditionele drankjes gevaarlijk zijn, terwijl die meestal minder alcohol bevatten en gezonder zijn. "De buitenwereld gelooft het weldoenersverhaal. Maar mijn conclusie is dat het aannemelijk is dat Heineken armoede in Afrika eerder in stand houdt dan verdrijft."