De mensheid heeft vanaf woensdag voor dit jaar meer voedsel en grondstoffen gebruikt dan de aarde jaarlijks kan aanleveren. De rest van 2023 leven mensen dus op "reserves", stelt het Global Footprint Network, een onafhankelijke internationale denktank die dit onderzoek elk jaar uitvoert. De organisatie noemt deze dag daarom Earth Overshoot Day.
Om het huidige consumptiegebruik te onderhouden zijn eigenlijk 1,7 aardes nodig. En over het algemeen neemt het verbruik toe, waardoor Earth Overshoot Day steeds wat vroeger in het jaar valt. "Dat terwijl er al veel opties zijn om ons verbruik te verminderen", zegt Joost Brinkman van het Global Footprint Network. "We moeten dan alleen écht nadenken over welke spullen we nodig hebben en welke niet."
"Dit tijdperk gaan we een enorme transitie tegemoet", denkt Brinkman. Hij verwacht dat de wereld er over twintig jaar al heel anders uitziet. Toch schrikt hij ook als hij kijkt naar hoe klimaatverandering soms al zichtbaar is, zoals bij de hittegolven in Zuid-Europa in juli. "Dat geeft me het signaal dat we echt aan de slag moeten."
De ecologische voetafdruk van mensen moet dus kleiner, zegt hij. Dat kan bijvoorbeeld door duurzamere keuzes te maken: niet vliegen, minder spullen kopen en vlees laten liggen. "En ook kunnen mensen in het stemhokje kiezen en op hun werk dit onderwerp aansnijden", vindt Brinkman. Een voetafdruk is een getal dat aangeeft hoeveel grond- en water nodig is voor iemand om zijn of haar jaarlijkse consumptieniveau te handhaven en afval te verwerken.
Gemiddeld genomen is de voetafdruk van Nederlanders groot. Earth Overshoot Day zou al veel eerder in het jaar vallen als iedereen zou leven als een Nederlander. Dan zouden zelfs 3,6 aardes nodig zijn. Toch kunnen mensen ook verontwaardigd reageren als ze worden aangesproken op hun voetafdruk, erkent Brinkman. "Het is misschien tijd dat iedereen zich realiseert dat het een probleem oplevert voor je kinderen als je blijft leven op deze manier."