Waarom je meestal misslaat als je een mug wilt doden

Wetenschap
dinsdag, 20 februari 2024 om 13:35
bijgewerkt om dinsdag, 20 februari 2024 om 14:15
3ccaaf5a ac3c 4912 9c81 433a5501609e
Muggen doodslaan lukt niet vaak. Een muggenmepper met gaatjes is veel beter omdat muggen dan minder vaak ontsnappen..
Wetenschappers van de Wageningen Universiteit hebben aangetoond dat muggen dit voor elkaar krijgen door te surfen op de luchtstroom die wordt gegenereerd door je meppende hand.
De onderzoekers filmden en analyseerden bijna 500 ontsnappingsmanoeuvres van muggen, om de aerodynamische krachten te bepalen die zowel door de mug als de luchtstroom werden gegenereerd. Hun resultaten zijn onlangs gepubliceerd in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology.

Twee keer hogere botsingskans

Volgens onderzoeker Antoine Cribellier kan een combinatie van scherpe zintuigen en snelle reflexen muggen helpen de dans te ontspringen, door mee te liften op de luchtgolf geproduceerd door een mepper.
In een eerdere studie - ook gepubliceerd in Current Biology - toonde het onderzoeksteam al aan dat muggen voortdurend onvoorspelbaar vliegen, om hun ontsnappingskansen te vergroten. Ze ontdekten zelfs dat muggen hun onvoorspelbare gedrag afhankelijk van de lichtomstandigheden moduleren. "Maar in het nieuwste onderzoek richtte ons team zich op de details van de ontsnappingsmanoeuvres die muggen vertonen wanneer ze worden aangevallen, soms bij volledige duisternis," legt Cribellier uit.

High-tech tools: high-speed videografie en AI bij muggen doodslaan

Om een menselijke hand te simuleren werd op basis van de positie en snelheid van de muggen een mechanische vliegenmepper automatisch geactiveerd. Om te begrijpen hoe muggen de luchtstroom gebruiken die door een aanval wordt gegenereerd, gebruikten de onderzoekers drie hogesnelheidscamera's die 12.500 beelden per seconde opnamen.
Zo'n hoge framerate is nodig om de bewegingen van muggenvleugels, die ongeveer 500 keer per seconde slaan, in detail te kunnen beschrijven. De videobeelden werden geanalyseerd met AI- beeldherkenningssoftware. "Door deze metingen te combineren met numerieke simulaties van de luchtstroom, was het mogelijk om de aerodynamische krachten te schatten die door de luchtstroom en door de muggen zelf werden gegenereerd, en die leidden tot hun succesvolle ontsnappingsmanoeuvres," aldus Cribellier.

Muggen surfen actief op door de mepper veroorzaakte drukgolf

Tot slot konden de onderzoekers ontdekken hoe muggen ontsnappen aan een mep. Ze ontdekten dat muggen een combinatie van actieve en passieve mechanismen gebruiken; eerst kunnen muggen de aanval detecteren en actief een bocht maken, weg van het gevaar.
Vervolgens worden de ontsnappende muggen weggeduwd door de luchtstroom die door de mepper wordt veroorzaakt, en bewegen ze zodoende passief mee met de luchtgolf alsof ze erop surfen.
Tip: gebruik een muggenmepper met gaatjes om de mug dood te slaan. Je kans op een voltreffer wordt veel groter.