Het sterven der boekhandels is begonnen

Boeken
dinsdag, 19 juli 2011 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Boekhandels zullen bijna allemaal verdwijnen, zoals platenzaken dat eerder deden. De winkels zelf zitten uiteraard in de ontkenningsfase, maar het faillissement van Borders, met 399 filialen (op het hoogtepunt waren dat er 700) een van de grootste boekhandelsketens van de VS en de wereld, zal een wrange waarschuwing zijn dat het bijna afgelopen is. Barnes & Noble ging eerder dit jaar Borders al voor met het sluiten van 200 van de 699 winkels. De omzet van Borders liep in een jaar tijd terug met 30%. Berichten uit de Nederlandse boekhandelsbranche wijzen op een teruggang in dit lopende jaar van ongeveer gelijke grote: 30% De bedreiging komt van minstens 2 kanten: boeken bestellen kan ook - en eenvoudiger - online. Zowel in de VS als in Nederland hadden de boekhandels dat pas in de gaten toen de online markt vast in handen was van een buitenstaander. Amazon in de VS, Bol in Nederland.
En daar komt - zeker in de VS - de onstuimige opmars van het e-book bij. In Nederland wordt de verkoop van e-books kunstmatig gedrukt, omdat uitgevers lang niet al hun titels ook als ebook uitbrengen. Maar dat is een achterhoede gevecht. Onlangs raakte de meest prestigeuze boekhandelsketen - Selexyz - al in geld nood. Met kostenbesparing kon het dit keer nog worden opgelost, maar kosten kun je niet blijven besparen.
In Nederland zal de doodstrijd langer duren door het (legale) kartel van uitgevers en boekhandels: dankzij dat kartel worden de boekenprijzen hoog gehouden, zodat de boekwinkel bijna de helft van de prijs als marge kan rekenen. Maar ook dat zal sneuvelen. Een kartel was houdbaar toen uitgevers en boekhandels de markt domineerden en elkaar de helft van de buit gunden. Nu ieder moeten vechten voor zijn voortbestaan vertoont het kartel scheuren en die zullen fataal blijken.