25 %: Nederland wordt het land van de lege kantoren

Economie
vrijdag, 25 maart 2011 om 00:00
welingelichtekringen header 1
ABN Amro heeft berekend dat over drie jaar 25 procent van de kantoren in Nederland leeg zal staan. Er is teveel gebouwd en er is minder nodig. Op dit moment staat al 14% van de kantoorgebouwen in Nederland leeg. Ook is een krimpend ambtenarenapparaat debet aan de almaar groeiende leegstand. ‘Deze factoren hebben een stevige impact op de waardering van vastgoed. Ook in de ogen van banken’, zegt Erik Steinmaier, hoofd onderzoek van de vastgoedtak van ABN Amro tegen het Finaniceele Dagblad. De steeds ernstigere kantorenleegstand is een steeds groter probleem voor banken en pensioenfondsen een blok aan het been. Steinmaier schat dat banken gemiddeld 60% van de kantoren gefinancierd hebben. Dat zou betekenen dat banken voor ruim € 30 miljard aan vastgoedleningen op de balans hebben staan. Veel kantoren zouden nog te hoog gewaardeerd zijn. Het is nog onduidelijk hoeveel er extra afgeschreven moet worden onder het sombere scenario van ABN Amro. Sinds 2007 is de waarde van kantoorbeleggingen van institutionele partijen in totaal zo’n 15% gedaald. En volgens Steinmaier slaat de financiële crisis in het vastgoed als een sluipmoordenaar toe. ‘Het ergste is zeker nog niet achter de rug.’
Een belangrijker reden is dat de kantoorbaan oude stijl lijkt te verdwijnen. „Steeds meer bedrijven omarmen het ’nieuwe werken’. Werknemers werken niet meer op vaste tijden en vaker vanuit huis. Ook worden vaker zzp’ers ingehuurd. Het centrale hoofdkantoor wordt daardoor kleiner.” Een voorbeeld, schrijft Trouw, is KPN, dat denkt in 2015 een kwart minder kantoorruimte nodig te hebben omdat werknemers flexibeler worden ingezet.