Hoe internet agressie creëert

Internet levert een schat aan informatie, maar geeft ons ook de mogelijkheid om anoniem te reageren. Zo kunnen discussiefora, blogs en chatrooms verworden tot een poel van haat en nijd. Psychologen noemen dat 'deïndividuatie' en het klassieke experiment waarmee dit onderzocht werd is dat van kinderen met Halloween. De kinderen mogen een snoepje kiezen uit een schaal, maar naast de schaal ligt ook geld. Als kinderen alleen en ongemaskerd langskomen, neemt 8% wat van het geld mee. Komen ze echter verkleed, gemaskerd en in een grote groep, dan graait 80% geld mee. Opgaan in de menigte en anonimiteit zorgen ervoor dat je je niet meer houdt aan de regels, die je normaal gesproken wel zou respecteren.

Digitale media bieden bijna onbeperkte mogelijkheden tot deïndividuatie. Verscholen achter een alias of avatar en omgeven door virtuele vreemden kan de braafste huisvader (of -moeder) zich volledig laten gaan. Tom Postmes, hoogleraar sociale en organisatorische psychologie aan de universiteiten van Exeter en Groningen doet al 20 jaar onderzoek naar deïndividuatie en internet. Postmes vergelijkt online aliassen met de tags van een graffiti artiest: 'Trollen willen dat mensen hun stijl en hun online identiteit herkennen, maar omdat alles anoniem gebeurt is het in wezen zonder risico'. Er is niet 1 bepaald type mensen, dat dit soort dingen doet. Net als hooligans zetten ze binnen een bepaalde context hun morele waarden even opzij. Opvallend is ook dat als je een forum modereert, mensen heel anders reageren als je hen een persoonlijke mail stuurt.'Het is alsof ze online vergeten waren wie ze zijn', zegt een moderator.

Tom Postmes stoort zich ook aan de verruwing van het integratiedebat in Nederland. Er treedt een polarisatie op, die wordt gevoed door de tendentieuze politieke incorrectheid van sommige websites, waar anonimiteit gegarandeed is. 'Er zijn zelfs aanwijzingen dat de mainstream media, zelfs conservatieve, politiek correcte of gematigde berichten verwijderen en de extreme laten staan', aldus Postmes. Een gevolg van deïndividuatie is ook een polarisatie binnen groepen van gelijkgestemden. Mensen zijn geneigd te overdrijven en meer extreme posities aan te nemen. Bloggers proberen elkaar af te troeven met krachttermen, enz. Dat zorgt voor het verschuiven van onze normen: extremisme wordt aanvaardbaar.

Bron(nen): The Guardian