5 dingen die je nog niet wist over ChatGPT, maar wel moet weten

AI-chatbots zoals ChatGPT zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Sommige mensen gebruiken ze zelfs dagelijks voor werk, studie, of gewoon uit nieuwsgierigheid. Maar weet je eigenlijk hoe zo’n chatbot werkt? En waarom ChatGPT bijvoorbeeld even op internet moet zoeken als je iets vraagt over een gebeurtenis van ná juni 2024?

Hier zijn vijf verrassende feiten die je helpen AI beter te begrijpen én gebruiken.

1. Zonder mensen zou een chatbot best gevaarlijk zijn
AI-chatbots leren eerst miljoenen teksten lezen en voorspellen dan welk woord het best volgt. Klinkt slim, maar dat betekent ook dat ze aanvankelijk álles kunnen zeggen – ook dingen die niet kloppen of ronduit schadelijk zijn.

Daarom komt er daarna een hele fase waarin mensen, zogeheten ‘annotators’, de chatbot trainen om veilig, vriendelijk en neutraal te antwoorden. Stel dat je zou vragen: “Wat zijn de beste en slechtste nationaliteiten?” Dan leert zo’n annotator de AI om te antwoorden: “Elke nationaliteit heeft zijn eigen unieke geschiedenis en cultuur. Er is geen beste of slechtste, allemaal zijn ze waardevol.”

Zonder die menselijke moraal zouden AI’s al snel ontsporen.

2. Ze snappen geen woorden, maar ‘tokens’
Waar jij en ik met woorden denken, denkt een AI met zogeheten tokens: dat zijn stukjes tekst die variëren van één letter tot een heel woord. “ChatGPT is geweldig” wordt bijvoorbeeld omgezet in “chat”, “G”, “PT”, “ is”, “gew”, “eldig”.

Een gemiddelde chatbot heeft zo’n 50.000 tot 100.000 van dit soort tokens in z’n ‘woordenboek’. Hoe ze taal begrijpen, is dus eigenlijk heel anders dan hoe wij het doen.

3. Hun kennis is altijd een beetje verouderd
Chatbots weten veel, maar niet alles. ChatGPT, bijvoorbeeld, is getraind met informatie tot juni 2024. Vraag je iets over een verkiezing in juli 2024? Dan moet de chatbot even het internet op, via Bing.

Dat updaten is trouwens geen kwestie van “even downloaden”. Het is duur, tijdrovend én complex. AI-bouwers zoeken nog steeds naar manieren om dit sneller en slimmer te doen.

4. Ze verzinnen gerust dingen
Je zou het niet zeggen – want het klinkt vaak zó overtuigend – maar AI-chatbots maken regelmatig fouten. Dat heet ‘hallucineren’: ze verzinnen antwoorden die logisch klinken, maar feitelijk nergens op slaan.

Zelfs als je vraagt naar een wetenschappelijk onderzoek, kan ChatGPT een heel plausibel antwoord geven met link en al. Alleen blijkt de link te verwijzen naar een ander onderzoek. Handig als eerste stap, maar check altijd zelf of het klopt.

5. Ze gebruiken rekenmachines voor moeilijke sommen
Hoe komt het dat AI tegenwoordig beter is in rekenen dan vroeger? Simpel: ze mogen spieken. Voor ingewikkelde sommen gebruikt ChatGPT een ingebouwde calculator. Vraag je bijvoorbeeld “Wat is 56.345 - 7.865 × 350.468?”, dan weet de AI: eerst vermenigvuldigen, dan aftrekken.

Deze manier van redeneren – stap voor stap, net als bij wiskunde op school – heet ‘chain of thought’. Zo blijft het antwoord niet alleen logisch, maar ook correct.

Bron: Science Alert