Ab Klink is enige logische leider van het CDA

Journalist en historicus Dirk-Jan van Baar heeft zijn keus al gemaakt. Ab Klink moet de lijsttrekker van het CDA worden. Iedereen praat over vergissing om met de PVV te willen regeren. Ab Klink was daar al heel lang tegen. Mooi opstapje naar het leiderschap dus. Van Baar: "Waarom wordt hem die vraag niet gesteld, niet door CDA'ers, en ook niet door de kritische media. Daar word ik nu draaierig van."

Opmerkelijk veel niet-CDA'ers maken zich plotseling druk over de geloofwaardigheid van het CDA. Door nu niks meer van de samenwerking met de PVV te willen weten, zou het CDA draaien.

Een tikje vreemd is dat verwijt wel. Dan zegt het CDA eindelijk dat het niet meer met de PVV in zee wil gaan, een ongewoon duidelijke keuze waar de critici van het voormalige gedoogakkoord blij mee zouden moeten zijn, en dan is het weer niet goed. Maar mensen die het boerkaverbod altijd onzin vonden, doen raar omdat Liesbeth Spies dat nu ook vindt.

Dat critici dat 'draaien' vinden, zal best. Maar de kunst van het draaien, ook wel wendbaarheid genoemd, is de essentie van de politiek, zeker voor partijen die van oudsher in het machtscentrum zitten. En waarom zouden critici die het CDA altijd al draaierig vonden daarmee zitten? De enigen die daarmee problemen zouden kunnen hebben, zijn CDA'ers zelf.

Zulke CDA'ers zijn er ook. Ab Klink bijvoorbeeld, die twee jaar geleden al voorspelde dat het voor de christendemocraten slecht zou aflopen als er met de PVV tot zaken werd gekomen. Daarin heeft hij gelijk gekregen. Het CDA zakte verder in de peilingen weg, terwijl de PVV langs de zijlijn bleef roeptoeteren en op sterkte bleef. De oude kiezers keerden niet terug.

Klink was overigens pas gaandeweg, na een maand onderhandelen, tot dat inzicht gekomen. Principiële bezwaren, zoals Ernst Hirsch Ballin en enkele andere 'mastodonten' die meteen wel hadden, had Klink aanvankelijk niet. Het gelijk van Klink berustte op een puur politieke inschatting.

Daar is niks mis mee, maar dan moet je nu niet gaan zeggen dat aan een lijsttrekkerskandidaat als Sybrand van Haersma Buma de smet van de samenwerking met de PVV kleeft. Twee derde van de CDA'ers koos twee jaar geleden wel voor samenwerking met de PVV, en daar waren toen voor het CDA goede politiek-strategische redenen voor die nu niet ineens anders zijn komen te liggen.

We kennen het CDA als een (conservatieve) middenpartij, die het liefst regeert met de VVD en als het niet anders kan met de PvdA. In 2010 was de samenwerking met de PvdA stukgelopen en was er geen meerderheid met de VVD. Het gedoogakkoord met de PVV was een experiment, zeker voor het CDA, waar een derde van de achterban er liever helemaal niet aan was begonnen.

Dat het nu voorbij is, komt overigens niet door het CDA, maar door Geert Wilders, die zelf is opgestapt. Is het gedoogakkoord met de PVV daardoor voor het CDA een 'historische vergissing' geworden, wat je allerlei critici van binnen en buiten de partij nu hoort zeggen?

Ik dacht het niet. Het is eigen aan experimenten dat ze kunnen mislukken, waarna ze niet meer voor herhaling vatbaar zijn. Juist critici van samenwerking met de PVV kunnen daar tevreden mee zijn, en dat hoeven ze de voorstanders van twee jaar geleden niet in te wrijven, want die vinden dat nu ook. In die zin heeft Ab Klink opnieuw gelijk door vast te stellen dat de voorstanders van toen de partij nu niet moeten willen gaan leiden.

Dat geldt volgens mij vooral voor Henk Bleker, die daar juist zijn bekendheid aan dankt. Wat ik vreemd vind is dat Ab Klink met al zijn gelijk van toen, zich nu niet openlijk opwerpt als de enig logische kandidaat om het CDA te gaan leiden. Dat zou namelijk van 'verantwoordelijkheid' (ook zo'n begrip) getuigen. Nog vreemder vind ik waarom hem die vraag niet wordt gesteld, niet door CDA'ers, en ook niet door de kritische media die zich ineens zorgen maken om de christendemocratische geloofwaardigheid. Daar word ik nu draaierig van.