De ongekende mogelijkheden van de lichaamsgeur

Is het mogelijk om profielen van lichaamsgeuren vast te stellen waardoor je de aanwezigheid van een ziekte kunt ruiken? Of waarmee je een mens kunt opsporen die bedolven is onder een laag puin? Wetenschappers denken van wel.

De menselijke lichaamsgeur is eigenlijk een complex scala van vluchtige organische stoffen (VOS). Ze ontstaan door interne metabole processen en bacteriën op de huid. VOS zijn niet beperkt tot transpiratie: ze zijn ook aanwezig in onze adem, speeksel en urine. Het is een soort van chemische handtekening, maar deze is niet statisch: onze lichaamsgeur varieert met onze voeding, onze algemene gezondheid en onze emotionele toestand (ook angst kun je ruiken).

In een grootscheeps EU-onderzoek wordt een draagbaar apparaat ontwikkeld, de 'Locator for Urban Search and Rescue' (SGL), die o.a. gebruikt wordt in door aardbevingen getroffen gebieden. Het apparaat bestaat uit een microfoon, een infra-rood detector, en een geavanceerde chemische 'neus' in de vorm van een ion-mobiliteit-spectrometer. Het wordt in de omgeving van een ingestort gebouw geplaatst en daar verzamelen en combineren de verschillende sensoren gegevens om mensen te vinden onder het puin.

Eén team hield zich bezig met het maken van de VOS-handtekening van een bedolven mens. Zij creëerden een simulator in de vorm van een klimaat gecontroleerde afgesloten ruimte waarin vrijwilligers werden 'gevangen' gedurende maximaal 6 uur. Deze ruimte was verbonden met een grote glazen kolom gevuld met bouwmaterialen, die de lagen nabootsten wanneer een gebouw instort. Lucht uit de kamer waar de vrijwilligers lagen ging door de kolom naar boven en werd daar geanalyseerd. Het team wilde ook veranderingen in de tijd meten: veranderingen ten gevolge van toenemende honger, dorst en stress. Zo krijg je ook informatie over de gezondheid van de mensen onder het puin.

Een andere toepassingsmogelijkheid is het opsporen van ziekten. Een recent artikel in European Urology beschrijft een Mechelse herdershond die prostaatkanker kan ruiken. In 91% van de gevallen heeft hij het goed. Kennelijk heeft de urine van de kankerpatiënten een specifiek geurprofiel. Het trainen van honden is echter duur en arbeidsintensief. In de toekomst kan wellicht een adem-, huid- of urinegeuranalyse gebruikt worden om medische diagnoses te stellen.

Bron(nen): The Guardian SGL - EU European Urology