Stardust: vanavond legt Brian Cox het nog een keer uit

People Magazine riep hem al uit tot 'The World’s Sexiest Quantum Physicist'. En veel vrouwen beweren dat astrofysicus Brian Cox hun deeltjes doet versnellen. In de tweede aflevering van zijn 'Wonders of the Universe' (vanavond herhaald) zit Cox nota bene piano te spelen in een verlaten saloon bij een goudmijn. Helemaal goed natuurlijk, totdat hij zijn trouwring laat zien. Maar Cox doet het om zijn verhaal over de herkomst van de elementen kracht bij te zetten.

Het is een fascinerende gedachte dat zelfs de koolstofatomen waaruit ons lichaam betaat, ooit ontstaan zijn in het heelal. Cox legt uit dat wanneer een middelgrote ster is opgebrand en vervolgens ontploft (een 'supernova') er 26 elementen vrijkomen die als 'sterrenstof' onze ruimte ingeslingerd worden. Alleen bij hele grote supernova's komen ook zwaardere elementen als tin, zilver en goud vrij. Wat meteen verklaart waarom goud ook op onze planeet zo schaars is.

De grootste klapper komt pas op het einde van deze aflevering. Cox legt uit dat er in de 400 jaar dat we ons eigen melkwegstelsel in de gaten houden, zich nog geen enkele supernova heeft voorgedaan. 'So it's long overdue.' Een zeer waarschijnlijke kandidaat is de ster Betelgeuse in het sterrenbeeld Orion (nu 's avonds nog mooi te zien aan de zuidelijke hemel). De kracht van deze ster, die nogal beweeglijk is, is de laatste tien jaar met 15% afgenomen. Wanneer Betelgeuse werkelijk ontploft (en dat kan morgen zijn of over een paar miljoen jaar) dan is de gloed ervan zo sterk dat het lijkt alsof er twee zonnen aan onze hemel staan. Het zou deze week zomaar kunnen gebeuren.
'Wonders of the Universe' telt maar vier afleveringen, die waarschijnlijk de Nederlandse televisie niet zullen halen. De clips die de BBC op haar site ter beschikking stelt, blijken 'not available in your area'. Mocht je de aflevering van afgelopen zondag hebben gemist, dan is er vanavond om 20.00 uur een herkansing. Britse kijkers hebben (tevergeefs) geklaagd over de luide soundtrack bij de serie. Deze aflevering sluit af met Ziggy Stardust.

Bron(nen): BBC