Zeg wat je denkt

Twintig jaar geleden, op 14 februari 1989, kreeg Salman Rushdie een fatwa (doodvonnis) van ayatollah Khomeini, omdat hij de schrijver was van de The Satanic Verses. Zowel de auteur als zijn uitgevers dienden te worden vermoord en wie deze nobele taak op zich nam, zou als martelaar de geschiedenis in gaan. Rushdie dook onder, er volgden dreigementen en zelfs aanslagen (op vertalers en uitgevers van het boek), maar niemand dacht destijds dat het vrije woord zou worden opgeofferd. Engeland verbrak de diplomatieke betrekkingen met Iran en het boek van Rushdie bleef gewoon in de handel. Tegenwoordig, zo beweert The Economist, hebben de opposanten van Rushdie meer redenen om tevreden zijn. Zo zal de roman The Jewel of Medina (over de liefde tussen Mohammed en Aisha) niet in Engeland verschijnen. Te gevaarlijk, meent de uitgever. En de afgelopen jaren werden her en der toneelvoorstellingen afgelast uit angst voor boze moslims. De meest opzienbarende kwestie van de laatste jaren was de zaak van de Deense cartoons die menige krant niet durfde af te drukken. En daar kan nu de vergeefse reis van Geert Wilders naar Londen aan worden toegevoegd. Twee decennia na de fatwa tegen Rushdie zijn westerse schrijvers, artiesten, uitgevers en regeringen meer bereid het vrije woord op te offeren dan destijds. Het is goed dat degene die het woord voert zich realiseert dat hij een zekere verantwoordelijkheid draagt voor wat hij zegt. En het is sierlijk om daarbij andermans gevoeligheden te ontzien, indien mogelijk. Maar het is niet juist, zo vindt The Economist, als deze beperkingen bestaan om extremisten ter wille te zijn.

Bron(nen): The Economist