Een echt taboe doet er toe

We hebben het hier zelden over Josef Joffe en dat is eigenlijk niet terecht. Al een half leven lang is hij een toonaangevend auteur in Die Zeit en tot ver over de grenzen (ook in de VS) is hij een klinkende naam. Internationale betrekkingen vormen zijn domein en behalve voor Die Zeit werkt hij voor de meest gereputeerde internationale bladen. Vandaag wijdt hij een korte esssay aan taboes, en alleen al dat onderwerp is natuurlijk razend interessant. Want waarom zou je sommige zaken niet mogen zeggen, schrijven en tekenen? Sta alsjeblieft even stil bij het verschijnsel dat iemand een hele kleine tekening maakt van een profeet en dat daar vervolgens talloos veel mensen razend om worden. Hoe kan dat? Ook is het zinnig in een dergelijk geval bij uzelf te rade te gaan. Waar kunt u zelf niet goed tegen? Groot is de kans dat u op tenminste 1 onderwerp stuit, want bijna iedereen kent wel een 'heilig' domein, een onderwerp dat ons dierbaar is en dan doet het pijn als een ander daar met zijn grote gore laarzen op gaat staan. Wat voor een individu geldt, kan ook voor een samenleving gelden. Dan krijg je bijvoorbeeld een heel volk dat boos wordt als ene ander beweert dat hun voorouders toch echt 1 miljoen Armenen hebben vermoord. Of je hebt een volk dat werkelijk meent dat, toen de Duitsers op 10 mei 1940 hun land binnenvielen, op die dag het begin werd gemaakt met een reusachtige verzetsbeweging die de Duitse overheerser het leven zuur heeft gemaakt. Hebben taboes bij indivduen vaak iets te maken met iemands gevoeligheden, bij een volk zijn het eerder belangen die een taboe in leven houden. Belangen verkocht als gevoeligheden. Vaak zie je in de loop der tijden dat taboes veranderen en wie bestudeert hoe in diezelfde tijd ook de belangen van een volk veranderden, die snapt meestal wel hoe zoiets kan. Joffe schrijft dat taboes zo oud zijn als de wereld is. Het tweede gebod van de 10 Geboden luidt: 'Gij zult mijn naam niet ijdel gebruiken' en dat was een van de eerste taboes. Taboes zijn er altijd geweest, zegt Joffe, en ze zullen ook altijd blijven bestaan. De inhoud mag veranderen, de behoefte aan een 'verboden domein' is te groot om te denken dat het kan verdwijnen.

Bron(nen): Die Zeit