George Papandreou handelde helemaal op eigen houtje

Maandagavond verraste de Griekse premier zijn regering en zijn partij Pasok met de mededeling dat hij een referendum wilde over de resultaten van de EU-top van vorige week. Een schoolvoorbeeld van een - niet zo handige - kat in het nauw. Zelfs minister van financiën Evangelos Venizelos bleek van niets te weten. Papandroeou wilde zichzelf redden en had daar dit middel voor gekozen. Een Papandreou hoort de macht te hebben, wist hij. Dat is al 3 generaties zo en die macht geeft hij niet zomaar op. Het voorstel bleek een enorme misser. Ook Europa en de markten waren met stomheid geslagen. De reacties op het plan waren dinsdagochtend meteen vernietigend. Van de Griekse oppositie tot de financiële markten, van Nicolas Sarkozy tot Ronald Plasterk, van Helsinki tot Berlijn, overal was de teneur eender: dit kan niet. Na een met veel moeite bereikt akkoord over weer extra financiële steun aan Griekenland is het Athene zelf dat het weer hoogst onzeker maakt of het plan wel doorgaat. Bovendien een referendum in misschien pas januari?

Papandreou maakt de indruk het referendum te hebben bedoeld om de binnenlandse oppositie de kop in te drukken. Hij wil met een alles-of-nietsactie meer draagvlak forceren voor zijn impopulaire saneringsbeleid. Uit enquêtes blijkt dat 60% van de Grieken tegen de resultaten van de EU-top is. Als de premier erin slaagt een deel van hen zijn kamp in te trekken, neemt hij ook de oppositie wind uit de zeilen.

Opvallend genoeg wordt zijn stap in Europa heel anders uitgelegd; toch vooral als een poging onder de harde bezuinigingsafspraken uit te komen. Tekenend is het commentaar van de Duitse minister van financiën, Wolfgang Schäuble: ‘Later deze week bij de G20 moet de Grieken duidelijk worden gemaakt dat er hoe dan ook geen betere deal uit het vuur is te slepen.’ Maar daar ging het Papandreou niet om; het ging om hemzelf.

Bron(nen): Het Financieele Dagblad (betaald) New York Times