Identiteitsfraudeurs: Ze Slaan Harder Toe tijdens een Pandemie

Door de coronacrisis hebben we onze leefstijl drastisch moeten aanpassen. Thuiswerken werd de norm en sociale bijeenkomsten een taboe. Ook criminelen hebben hun modus operandi aangepast. Zo nam het aantal woninginbraken in 2020 met 22% af ten opzichte van 2019. Ook winkeldieven en zakkenrollers werden minder actief, nu de winkelstraten leeg zijn. Daar tegenover staat dat er in 2020 twee keer zoveel internetmisdrijven werden gepleegd. Van DDoS-aanvallen en gijzelsoftware, tot phishing en identiteitsfraude. Met deze tips voorkom je dat je zelf slachtoffer wordt van cybercrime.

Veilig verbinden

Voordat je verbinding maakt met het internet, is het verstandig om eerst te controleren of jouw verbinding wel veilig is. Als je gebruik maakt van een thuisnetwerk, moet je erop letten dat je wifi ook beveiligd is met een moeilijk te raden wachtwoord. Het is aan te raden om dit wachtwoord regelmatig te veranderen.

Gebruik je een openbaar wifinetwerk of deel je de internetverbinding met meerdere mensen, dan kun je het best een VPN inschakelen. Met een VPN stuur je al jouw gegevensverkeer via een versleutelde tunnel naar de VPN-server. De gegevens worden gecodeerd en jouw IP-adres blijft onzichtbaar. Je kunt de verbinding op bijna alle apparaten installeren, bijvoorbeeld VPN Mac, Android, Linux en Windows.

Identiteitsfraude

Hoe belangrijk persoonlijke gegevens zijn, blijkt weer eens uit het grote aantal datalekken die de laatste maanden de kranten haalden. Denk bijvoorbeeld aan die grote groep mensen die online een kaartje hadden gekocht voor een pretpark of dierentuin. Door een datalek waren de gegevens die deze mensen op de website hadden ingevuld, gelekt. Het ging daarbij om naam- en adresgegevens, maar ook om IBAN-nummers. De ticketaanbieder heeft het lek snel opgelost en alle betrokkenen gevraagd om extra alert te zijn op bijvoorbeeld phishing.

Dit is een voorbeeld van een situatie waarin meteen een hele grote groep mensen kwetsbaar wordt voor identiteitsfraude. Met deze gegevens kunnen criminelen zich namelijk voordoen als het slachtoffer. Vooral als zij ook nog over een paspoortnummer of een BSN-nummer beschikken, wordt de kans op identiteitsfraude heel groot. Ze kunnen dan op naam van het slachtoffer accounts aanmaken, spullen kopen en andere delicten plegen. De gevolgen hiervan zijn heel vervelend, en niet alleen voor de portemonnee. Slachtoffers kunnen er nog jaren hinder van ondervinden, omdat het ook een hele grote inbreuk op hun privacy is.

Voorkomen en genezen

Een datalek bij een grote ticketaanbieder kun je zelf niet voorkomen. Er is dus altijd een reële kans dat jouw gegevens betrokken raken bij een vorm van cybercriminaliteit. Wel zijn er verschillende manieren waarop je het risico op schade kunt verkleinen.

1. Kies unieke wachtwoorden

Als je een account hebt bij een website die werd getroffen door een datalek, kunnen jouw gegevens in verkeerde handen vallen. Daaronder valt ook het wachtwoord dat je voor dit account gebruikt hebt. Als je met datzelfde wachtwoord op meerdere accounts inlogt, kunnen cybercriminelen ook toegang krijgen tot andere accounts. Zorg er dus voor dat je voor elk account een uniek en moeilijk te raden wachtwoord kiest.

Het is ook raadzaam om je wachtwoord regelmatig te wijzigen. Dit kun je jaarlijks, om de paar maanden of zo vaak als het je uitkomt, doen. Je kunt zelf een wachtwoord kiezen. Let er dan wel op dat een sterk wachtwoord bestaat uit minimaal 8 tekens, hoofdletters, kleine letters, cijfers en leestekens. Je kunt ook een wachtwoordgenerator gebruiken. Als je moeite hebt om al je unieke wachtwoorden te onthouden, kun je ze opslaan met een wachtwoordmanager.

2. Let op voor phishing

Phishing is een veelgebruikte methode waarbij oplichters zich voordoen als een betrouwbaar bedrijf of instantie. Zo proberen ze vertrouwelijke informatie, zoals creditcardgegevens en BSN-nummers, te ontfutselen. Phishingmails bevatten ook vaak links waarmee je naar een betaalomgeving wordt gestuurd of malware downloadt. Bedenk dat banken en overheidsinstanties jou nooit per e-mail om pincodes, betalingen of gevoelige informatie zullen vragen. Dit soort verzoeken ontvang je altijd per post of DigiD.

Wees dus heel alert op dit soort berichten, want de kans is groot dat er een cybercrimineel achter zit. Neem bij twijfel altijd telefonisch contact op met het officiële nummer van het bedrijf of de instantie die het bericht gestuurd zou hebben.

3. Deel niet alles op social media

Via social media kun je makkelijk contact houden met familie en vrienden. Met foto’s, berichten en video’s kun je online je lief en leed delen. Maar hou er wel rekening mee dat ook vreemden kunnen meekijken. Het is verstandig om regelmatig je privacy-instellingen te controleren. Ga na of je profiel op ‘openbaar’ staat en welke berichten je alleen met vrienden deelt of juist niet. Ook kun je je afvragen of het nodig is om je telefoonnummer en adresgegevens te vermelden op je profiel. Informatie die je beter niet kunt delen, zijn de data waarop je op vakantie bent of naar welke school je kinderen gaan.