Duitse matroos zonder hoofd kan uit Brits graf worden gehaald

Na jarenlang onderzoek en overleg is er nu een doorbraak: de Duitse matroos die per vergissingbegraven ligt in een Brits oorlogsgraf op de Haagse begraafplaats Westduin, mag worden opgegraven. Zowel de Britse als Duitse oorlogsgravenstichtingen zijn het eens geworden dat het lichaam naar een Duitse militaire begraafplaats moet worden verplaatst. Een opmerkelijk verhaa over een historische vergissing die nu eindelijk wordt rechtgezet.

Wie ontdekte deze bijzondere vergissing?

Ronald Vrolijk van de Studiegroep Historisch Ockenburg (SGHO) deed in 2022 een opvallende ontdekking. Bij het bestuderen van oude politierapporten stuitte hij op een melding uit 1940 overeen aangespoeld lichaam zonder hoofd bij Scheveningen. In de kleding stond geschreven:

'Muthwill N1866 S.38'. Voor Vrolijk was dit direct een aanwijzing: de 'S' verwees naar'Schnellboot', een snelle Duitse torpedoboot, en het nummer was een militair registratienummer.

Na grondig onderzoek ontdekte hij dat het om de 22-jarige Gerhard Muthwill ging, een Duitse matroos uit Oppeln (nu het Poolse Opole). Zijn boot was op 21 juni 1940 nabij de Engelse kust op een mijn gelopen.

Hoe kon deze vergissing zo lang voortduren?

Het lichaam spoelde enkele maanden na het ongeluk aan bij Scheveningen. Omdat er in die periode veel neergestorte geallieerde vliegers aanspoelden én omdat de naam 'Muthwill' Engels klinkt, ging de politie er destijds van uit dat dit ook een Britse militair was. Zo belandde het lichaam zonder hoofd in graf 52 op het ereveld van het Britse Gemenebest, met de tekst 'Known unto God' op de grafsteen – de standaardtekst voor ongeïdentificeerde soldaten.

Wat gaat er nu gebeuren met het lichaam?

De VDK laat weten dat het lang duurde voordat deze beslissing kon worden genomen omdat de organisatie prioriteit geeft aan het opgraven van gesneuvelden in Centraal- en Oost-Europa, waar sommige graven bedreigd worden door plunderingen.

Duitse matroos krijgt na 85 jaar eindelijk de juistel aatste rustplaats

De Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge (VDK) wil de matroos herbegraven op deDuitse militaire begraafplaats Ysselsteyn bij Venray. Deze begraafplaats is met meer dan 31.813 doden de grootste oorlogsbegraafplaats in Nederland.

Het is de enige Duitse militaire begraafplaats in ons land

De Commonwealth War Graves Commission (CWGC), eigenaar van het huidige graf, heeft ingestemd met de opgraving. De Nederlandse autoriteiten moeten nog toestemming geven voor het proces

Waarom is deze ontdekking zo belangrijk?

Deze casus laat zien hoe belangrijk historisch onderzoek is. Zelfs na 85 jaar kunnen vergissingen uit het verleden nog worden rechtgezet. Voor nabestaanden en voor een correcte geschiedschrijving is het belangrijk dat gesneuvelde militairen op de juiste begraafplaats liggen en de juiste herdenking krijgen.

Den Haags burgemeester Jan van Zanen noemde het begin dit jaar nog een "ingewikkelde en gevoelige kwestie". Bij de jaarlijkse herdenking op 4 mei staan er nu al andere bloemen bij dit specifieke graf, omdat bekend is dat het om een Duitse militair gaat.

De Studiegroep Historisch Ockenburg bijt zich intussen vast in een nieuw raadsel: er is een vermoeden dat er een Amerikaanse vlieger in een van de overgebleven zestien anonieme Britse eregraven ligt.