De nieuwe Einstein komt straks waarschijnlijk uit China

Deze week heeft de prestigieuze Britse Royal Society, in samenwerking met uitgeverij Elsevier, een uitgebreide studie gepubliceerd over de stand van de wetenschap wereldwijd. De trends zoals geschetst in 'Knowledge, Networks and Nations: Global scientific collaboration in the 21st century' drukken gerenommeerde universiteiten als Harvard, Oxford en Cambridge met de neus op de feiten. Zo blijkt de stad Sao Paulo in Brazilië meer publicaties te genereren dan Cambridge. 

Maar de grootste concurrentie is ook op dit vlak steeds meer afkomstig uit... China. Het land heeft sinds 1999 het researchbudget jaarlijks met 20% verhoogd en die investeringen (dit jaar 100 miljard dollar!) werpen nu hun vruchten af. Waar het gaat om het percentage publicaties (share of global authorship) bezet China nu de tweede plek op de wereldranglijst, achter de VS, maar vóór Groot-Brittannië, Japan en Duitsland.

Westerse wetenschappers realiseren zich maar al te goed dat ze niet meer op hun lauweren kunnen rusten. De oplossing wordt gezocht in samenwerkingsverbanden tussen universiteiten en door te focussen op creativiteit. Maar in dat laatste geval is het superioriteitsgevoel waarschijnlijk misplaatst. Een professor wijst er desgevraagd op dat men in de jaren tachtig nog dacht dat Japanners ook alleen in staat waren om andermans onderzoek te kopiëren. Dat bleek een misvatting.

Volgens het artikel vormt de grootste bedreiging voor de wetenschap echter het huidige systeem van onderzoeksfinanciering dat vooral gericht is op kortetermijnresultaten en economisch belang. Er wordt steeds minder geld ingeruimd voor zogenoemd 'blue sky research', waarbij wetenschappers gefinancieerd worden 'just to think'. Terwijl dat juist de plekken zijn waar de fundamentele ontdekkingen worden gedaan. Waarschijnlijk hadden 'freewheelers' als Einstein in het huidige financieringsstelsel geen cent gekregen, zo besluit het artikel. 

Bron(nen): The Telegraph Welingelichte Kringen The Royal Society