Werkt vaguszenuwstimulatie? De wetenschap achter een tovermiddel

maandag, 29 september 2025 om 15:31

Op TikTok klinkt stimulatie van de nervus vagus als een wondermiddel. Influencers beweren dat het kan helpen bij een lange lijst van aandoeningen, waaronder – maar niet beperkt tot – angst, stress, depressie en ontstekingen.

Maar is het ook echt? Of werkt het alleen op TikTok?

De nervus vagus is een van de twaalf hersenzenuwen en speelt een cruciale rol in het autonome zenuwstelsel. Hij wordt ook wel de “zwervende zenuw” genoemd doordat hij van de hersenen via de nek en borst naar de buik loopt, en onderweg veel organen aanstuurt. De nervus vagus regelt onder andere:

Hartslag (vertraging van de hartfrequentie)
Ademhaling (bevordert rustige ademhaling)
Spijsvertering (bevordert peristaltiek en de aanmaak van spijsverteringsenzymen)
Ontspanningsreactie (activeert het parasympathische zenuwstelsel, oftewel de “ruststand”

Wat is vaguszenuwstimulatie?

Vaguszenuwstimulatie “werkt door kleine elektrische impulsen aan de vaguszenuw toe te dienen, meestal via een geïmplanteerd apparaat dat in de borstkas wordt geplaatst”, zegt Etienne. “De impulsen worden doorgaans met een vaste interval afgegeven en kunnen op verzoek ook extra stimulatie geven.”

Je kunt de nervus vagus ook stimuleren met speciale externe apparaten die gerichte elektrische signalen afgeven aan de vertakkingen van de nervus vagus op de huid in het oor of in de nek, zegt Dr. Dave Rabin, neurowetenschapper en psychiater in PopSci

“Hiermee activeer je elektrisch de belangrijkste herstelzenuw van het hele lichaam”, zegt hij.

Er zijn ook veel natuurlijke manieren om de langste zenuw van het lichaam te stimuleren, van koude dompelbaden tot meditatie.

Vaguszenuwstimulatie werkt echt

Er zijn apparaatjes die kunnen worden geïmplanteerd en dan hun werk doen. . Deze zogeheten “Vagus Nerve Stimulators” (VNS) worden chirurgisch onder de huid geplaatst, vaak ter hoogte van de borst, en geven via een elektrode elektrische impulsen af aan de nervus vagus in de hals.

Toepassingen van geïmplanteerde VNS-apparaten:

Epilepsie: Bij hardnekkige vormen wordt zo’n apparaat ingezet om aanvalsvrije periodes te verlengen wanneer medicijnen onvoldoende werken.
Depressie: Soms gebruikt als aanvullende behandeling bij therapieresistente depressie.
Andere neurologische aandoeningen: Er is onderzoek naar toepassingen bij reumatische ziekten en migraine.

Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat een VNS-implantaat aanzienlijk de stemming, vitaliteit en algehele welzijn verbetert bij mensen met depressie voor wie traditionele antidepressiva niet effectief zijn.

Er zijn externe nervus vagus apparaten lin Nederland te koop, bedoeld voor ontspanning, stressvermindering en welzijn.

Mooie beloftevolle toekomst

Omdat de nervus vagus bijna elk belangrijk orgaansysteem beïnvloedt, onderzoeken wetenschappers of VNS kan helpen bij een breed scala aan aandoeningen, waaronder het prikkelbare darm syndroom, de ziekte van Alzheimer, langdurige COVID en psychische stoornissen, zoals angst en posttraumatische stressstoornis (PTSS).

Thuis je Nervus Vagus stimuleren

Een van de eenvoudigste manieren om de nervus vagus te stimuleren is door langzaam en diep te ademen, zegt Etienne. Hij raadt een techniek aan die ‘boxed breathing’ wordt genoemd, waarbij u vier tellen inademt, vier tellen uw adem inhoudt, vier tellen uitademt en vervolgens de cyclus herhaalt. Meditatie, mindfulness en bosbaden (zitten, wandelen of slapen in het bos) kunnen ook helpen om de nervus vagus onder controle te houden, zegt hij.

“Luisteren naar muziek of muzikale activiteiten zoals zingen, neuriën of chanten zijn ook geweldig.” Andere manieren om de nervus vagus te stimuleren zijn blootstelling aan kou, zoals koud water op je gezicht sprenkelen of een korte koude douche nemen.

“Stress laat het lichaam denken dat het niet veilig is”,

“Deze activiteiten helpen allemaal om de balans tussen je sympathische en parasympathische zenuwstelsel te herstellen”, zegt Etienne. Het sympathische systeem is verantwoordelijk voor de vecht-of-vluchtreactie, terwijl het parasympathische systeem de rust- en verteringsmodus van het lichaam activeert.

“Bij veel mensen is het sympathische systeem overactief, wat je angstig kan maken en veel andere langdurige gezondheidsproblemen kan veroorzaken”, zegt Etienne. Activiteiten die de nervus vagus stimuleren, verhogen op de lange termijn de activiteit van het parasympathische systeem, wat veel beter is voor je lichaam, zegt hij.

“Stress laat het lichaam denken dat het niet veilig is”, zegt Rabin. VNS gaat dat tegen door “veiligheidssignalen via de nervus vagus te sturen”, waardoor het lichaam wordt aangemoedigd om te vertragen en te herstellen.

Waar experts het zeker over eens zijn, is dat stimulatie van de nervus vagus echte medische kracht heeft en dat wetenschappers nog maar net begonnen zijn met het onderzoeken van het volledige potentieel ervan.