Kunnen vrouwen beter tegen pijn dan
mannen? Pijnonderzoeker Esmeralda Blaney Davidson van het Radboudumc
in Nijmegen vertelt
in De Telegraaf over pijnbeleving en verschillen
tussen de seksen.
Geen wedstrijd
“Wat ik vaak zie gebeuren, is dat
mensen pijn als een wedstrijd zien”, zegt Blaney Davidson. “Mensen
lijken het soms fijn te vinden om tegen iemand anders te kunnen
zeggen dat ze beter tegen pijn kunnen dan de ander. Maar pijn is geen
wedstrijd, het is een beschermingsmechanisme. Daarnaast is pijn een
individuele beleving. En die kun je vaak niet gemakkelijk met elkaar
vergelijken.”
Verschillen in pijnbeleving
Pijn kan wel op allerlei manieren
wetenschappelijk worden onderzocht. “Ik kijk hoe je immuunsysteem
communiceert met het zenuwstelsel. We proberen te ontdekken hoe
mensen verschillen in hun pijnbeleving en dan met name het verschil
tussen mannen en vrouwen.”
Acute en chronische pijn
“Er zijn verschillende soorten pijn.
Zo kunnen we pijn onderverdelen in acute pijn en chronische pijn. Bij
acute pijn voel je iets in je lichaam en is er duidelijk iets aan de
hand. Maar bij chronische pijn, is het vaak lastig aan te duiden.
Hierbij duurt de pijn ook altijd langer, minimaal drie tot zes
maanden. En daarbinnen heb je dan weer het verschil tussen chronische
pijn met een duidelijke oorzaak; haal je die weg dan is de pijn weg.
En pijn waarbij het juist onduidelijk is waar het precies vandaan
komt”, legt de pijnonderzoeker uit.
'Pijn is een hele persoonlijke
ervaring'
Hebben vrouwen vaker én eerder pijn
dan mannen? “Vrouwen hebben enerzijds meer pijn dan mannen, maar
anderzijds niet. Als je dit in grote groepen meet, hebben over het
algemeen meer vrouwen pijn. Maar als je op individueel niveau een man
naast een vrouw meet, dan hoeft dat weer niet te gelden. Je kunt dan
zo maar een vrouw met een hoge of lage pijngrens naast een man zetten
met weer een hoge of lage pijngrens. Zo kun je dus nooit zeggen: ’Ik
ervaar meer pijn dan jij, want ik ben een vrouw.’ Pijn is een hele
persoonlijke ervaring.”
Hormonen
Uit onderzoek is gebleken dat hormonen
effect hebben op de pijnbeleving. “Zo zou testosteron een dempend
effect hebben en oestrogenen een minder gunstig effect op pijn. Dat
zou betekenen dat vrouwen inderdaad eerder pijn ervaren, maar ook dit
staat nog in de kinderschoenen en is lastig te meten omdat hormonen
nogal fluctueren. Mede daarom blijft het belangrijk om hier onderzoek
naar te doen.”
Biologische factoren en omstandigheden
De pijnbeleving van een persoon kan per
dag flink verschillen. Slaapkwaliteit, stress en andere factoren
hebben een duidelijke invloed. “Stel ik meet vandaag jouw pijngrens
en morgen nog een keer, dan kan ie ineens anders zijn. Naast
biologische factoren zijn ook de omstandigheden namelijk belangrijk.
Stel je staat gezellig op een feestje met vrienden en je verbrandt je
hand aan een kaars, dan kun je dat op dat moment weglachen. Maar als
je je dag niet hebt en je brandt je op dat moment thuis, dan kun je
diezelfde pijn heel anders ervaren.”
Pijngrens trainen?
“Bepaalde topsporters kunnen beter
tegen pijn als er bepaalde prestaties tegenover staan of als ze veel
adrenaline in hun lijf hebben. Maar je kunt je afvragen of je dat wel
wil. Is het wel verstandig om je pijngrens te verleggen? Want
uiteindelijk is pijn een helder signaal van je lichaam. Het zegt:
’Stop er is iets aan de hand’. Dus hoe verstandig is het om dat
pijnsignaal te dempen?”