Kroonprins begrijpt de tijdgeest te goed

Wilhelmina, Juliana en Beatrix worden gezien als ware vorstinnen van het volk, schrijft Marjanne van Zwol, ethica en politicologe in de Volkskrant. De band tussen Nederland en Oranje is door hun gedrag zo hecht dat zij onderdeel is geworden van de nationale identiteit. Maar het gedrag van Willem Alexander en Máxima zijn daarmee strijdig. Een symbool van de nationale identiteit, Máxima, die zegt dat de Nederlandse identiteit eigenlijk niet bestaat, geeft onrust.  En Willem-Alexander is te veel opgegaan in de tijdgeest. Hij is meer de slimme ondernemer, de yup, dan de bezadigde koning-in-wording. Hij begrijpt  blijkbaar niet dat mensen in deze onttoverde wereld meer dan ooit een standaard nodig hebben waaraan zij hun eigen leven kunnen afmeten. Zij willen niet een popster of een zakenman. Máxima is het populairste lid van de koninklijke familie. Maar het wordt steeds zichtbaarder dat zij voor haar huwelijk al lid was van de internationale jetset en dat zij het bijbehorende leven nooit heeft willen opgeven. Natuurlijk heeft hun skivakantie midden in de zomer nieuwswaarde, omdat zo’n vakantie strijdig is met het beeld dat men heeft van een verstandig vorst die een inhoudelijke opdracht heeft. En dan hebben we nog de villa in Mozambique. Die valt bij iedereen slecht, zelfs bij de Oranjeverenigingen. Maar volgens Van Zwol zit het dieper. De Koning heeft vanouds een bijna mythische status omdat hij medebepalend is voor de identiteit van mensen. Door zijn hoge positie is hij voor iedereen duidelijk herkenbaar als gemeenschappelijk referentiepunt. Een wijs heerser heeft een voorbeeldfunctie en geeft zijn onderdanen de mogelijkheid zich via hem met elkaar verbonden te voelen. De koninginnen Wilhelmina en Juliana zagen hun ambt als een eervolle opdracht en een zware inhoudelijke taak en hun persoonlijk offer was dat zij geen normaal leven konden leiden. Beatrix staat in dezelfde traditie. De Oranjes zijn steenrijk, maar wat zij door hun levensstijl altijd hebben uitgedragen, is dat rijkdom niet vanzelf samengaat met plezier en dat plezier niet het hoogste doel is in het leven. Met die traditie is Willem Alexander volgens Van Zwol aan het breken. En de gevolgen zijn zichtbaar.

Bron: de Volkskrant