AIVD: Extremisten in Nederland steeds gevaarlijker en beter georganiseerd

Het protest tegen de overheid neemt in aantal en hevigheid toe. De invloed van complotdenkers, anti-overheidsextremisten en rechts-extremisten groeit, omdat ze de handen ineen slaan. De dreiging van geweld neemt toe, stelt de AIVD in het jaarverslag.

Het afgelopen jaar belandden tien activisten achter de tralies vanwege opruiing of ernstige bedreiging. Dit kwam de voorgaande jaren zelden voor, aldus de Veiligheidsdienst. Er is een nieuwe generatie jonge rechts-extremisten die in besloten chatgroepen fantaseren over geweldpleging en terrorisme verheerlijken. “Opgeteld hebben de groepen enkele honderden aanhangers en er komen steeds nieuwe groepen bij.”

Dit zijn zogenaamde 'accelerationisten', rechts-extremisten die hopen op een burgeroorlog tussen rassen en met geweld dit doel willen verwezenlijken. Dit zijn veelal jonge mensen, tussen de 13 en 30 jaar oud. “Accelerationisten komen vaak uit gebroken gezinnen, en hebben geen sociaal vangnet. Sommigen zijn gepest en hebben moeite op school.”

Ze keren zich af van de samenleving en trekken zich terug in een 'parallelle samenleving', met eigen media, thuisonderwijs, sommigen laten zich uitschrijven en erkennen de Staat niet meer. Antisemitisme komt veel voor in de theorieën van anti-overheid extremisten. “Het idee dat Joden een vooropgezet plan hebben om de wereld te domineren, is al oud in rechts-extremistische kringen. Met name de alt-rightstroming blaast dit nu nieuw leven in.”

De AIVD stipt ook de dreiging van jihadisme aan. Die is onverminderd groot gebleven. In 2021 is een jihadistische groep in Eindhoven ontmantelt. “In 2021 bleek opnieuw dat de beweging geen gezamenlijk doel, geen mobiliserende kwestie of duidelijke aansturing nodig heeft om een aanzienlijke dreiging te zijn voor de nationale veiligheid en de democratische rechtsstaat.”