IND moet sneller beslissen over 18.250 asielaanvragen

DEN HAAG (ANP) - De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) moet asielaanvragen weer binnen de wettelijke termijn van zes maanden behandelen. Die zogeheten beslistermijn was opgerekt naar vijftien maanden, maar dat wordt nu deels teruggedraaid. Het geldt voor in totaal 18.250 openstaande aanvragen die zijn gedaan sinds 1 januari 2024, aldus de organisatie.

Vreemdelingen moeten volgens de wet binnen zes maanden horen of ze een bepaalde tijd in Nederland mogen blijven. Maar de IND kan het aantal aanvragen al jaren niet aan. Om de organisatie meer tijd te geven, verlengde het kabinet de beslistermijn in 2022 tot vijftien maanden en dat bleef tot op heden staan. Maar de termijn oprekken mag alleen als er onverwacht veel asielaanvragen tegelijkertijd zijn en de achterstanden bij de IND zijn ook geen geldige reden, zei het Europese Hof van Justitie in mei in een advies aan de Raad van State (RvS).

De RvS moet zelf nog uitspraak doen naar aanleiding van het advies, maar vermoedelijk zal die oordelen dat de verlenging onrechtmatig was. Daarop vooruitlopend wordt deze stap gezet. De verwachting is dat de IND nu aan meer asielzoekers een dwangsom moet betalen voor het niet op tijd beslissen. De rekening kan dus voor 18.250 zaken gaan lopen, maar asielzoekers moeten dit wel zelf via een procedure in gang zetten.

Dwangsommen 'juist contraproductief'

"We wíllen wel tijdig beslissen, maar het lukt ons gewoon niet", zegt Rhodia Maas, directeur-generaal van de IND. De dwangsommen werken volgens haar "juist contraproductief", omdat die procedures tijd vergen die "we veel beter kunnen gebruiken voor het behandelen van aanvragen".

De IND schat in dat de RvS zal oordelen dat de verlenging met negen maanden voor 2024 wel rechtsgeldig was. Toen was er een periode een verhoogd aantal asielaanvragen "als gevolg van de instroom van Afghanen, Oekraïners en de nasleep van de coronaperiode waardoor mensen later konden inreizen", legt een woordvoerder uit. Zo'n 20.000 asielzoekers die voor 2024 aanvraag deden, wachten nog op een beslissing.

Wachttermijn

Mensen wachten nu gemiddeld zeventien maanden op een uitslag van hun asielaanvraag. De IND verwacht dat dit de komende jaren verder toeneemt.

De RvS laat weten dat de zaak waarin het Europese Hof van Justitie advies deed op 23 juli verder gaat. De uitspraak volgt zo'n zes weken later, begin september.