In werk en privé: ethiek is te leren

Van tevoren beweren we allemaal de redder te zijn als een vreemde bijvoorbeeld bijna zou verdrinken. In werkelijkheid is slechts tien tot twintig procent dat. Maar door kennis, inzicht en oefening kunnen we allemaal helden worden.

Als je mensen vraagt wat ze zouden doen bij een moreel dilemma, dan zeggen ze vaak dat ze eerlijk zouden zijn, dat ze zich houden aan hun normen en waarden en dat ze het goede doen. Maar in werkelijkheid willen ze dat vaak helemaal niet. Ze zijn bang voor gek versleten te worden, gestraft te worden of buiten de groep te vallen. Vervolgens praten ze het gebrek aan lef en daadkracht goed voor zichzelf.

Om daar iets aan te doen is vanaf volgende week de website www.ethicalsystems.org online. Het idee komt van een aantal Amerikaanse topwetenschappers en is bedoeld voor werknemers, die eerlijker willen handelen. De website wil een totaal overzicht geven van alle informatie en onderzoek die beschikbaar zijn op het gebied van ethiek. Zo moeten mensen leren op welke manieren ze zichzelf ervan overtuigen niet het goede te hoeven doen. Door oefening kunnen ze daarna leren om niet meer onbewust een moreel dilemma te negeren. De volgende stap is om over angsten heen te stappen en wel in actie te komen.

De website start in navolging van het succesvolle Heroic Imagination Project van psycholoog Philip Zimbardo. Hierin leren scholieren over groepsdynamiek en oefenen verschillende situaties, waarin ze tegen de groepsdruk in zich als helden kunnen gedragen. Zimbardo is de bedenker van het Prison-experiment. Daarin waren studenten verdeeld in een groep bewakers en een groep gevangenen. Zonder problemen mishandelden de bewakers de gevangenen en het experiment moest voortijdig stoppen. Het toonde als een van de eersten de kracht van groepsdruk en autoriteit aan.

Bron(nen): New York Times