De verborgen kracht van een vreemde wiskundige wet

Wetenschap
door Admin
vrijdag, 15 oktober 2010 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Wat hebben aardbevingen, melkwegstelsels en verweggelegen kosmische objecten zoals pulsars gemeen, vraagt NewScientist zich deze week af. Het blijkt dat hun gedrag zich op wiskundig vlak laat leiden door een exotische wet, waar wiskundigen inmiddels zoveel over weten dat deze wet voor diverse doeleinden ingezet kan worden.
De 'wet van Benford' zegt dat in uitgebreide getallenverzamelingen het eerste getal van een nummer niet willekeurig is. Er is een kans van 30,1 procent dat dat nummer een 1 is. Hoe hoger de nummers worden, hoe kleiner de kans dat dat getal als eerste in een nummer voorkomt. De kans dat het eerste getal in een gegeven nummer een 9 is, is slechts 4.9 procent. De wet is al in 1938 ontdekt door natuurkundige Frank Benford. Hij toonde aan dat bovengenoemde kansverdeling optreedt bij uiteenlopende verschijnselen, van oppervlakten van rivieren tot honkbaluitslagen tot het aantal woorden in een willekeurig stukje uit de krant. Later bleek dat de wet nog steeds op blijft gaan als je in een andere eenheid meet, bijvoorbeeld van meters naar yards. Voor wiskundigen is dit allemaal niets nieuws. Andere wetenschappers zien mogelijkheden. Geologen waren kort geleden in staat om door middel van de wet naschokken van een aardbeving te voorspellen. Wiskundigen hebben de wet van Benford inmiddels zover uiteengerafeld dat er al toepassingen zijn gevonden om belastingfraudem, verkiezingsmanipulatie en stiekem ge-photoshopte afbeeldingnen te ontmaskeren. Wees dus gewaarschuwd voor de verborgen kracht van getallen.
Bron(nen): NewScientist