Synesthesie: als zintuigen in elkaar overgaan

Richard Feynman, winnaar van de Nobelprijs voor de Natuurkunde zag formules in kleur. Wassily Kandinsky schilderde muziek en Vladimir Nabokov schreef (vrij vertaald):

Je hoort een geluid, maar herinnert je een tint ... Gekleurde geluiden en raadselachtige sonnetten gericht aan jou.

Zij hebben één ding gemeen: synesthesie, wat ‘tegelijkertijd waarnemen’ betekent. Bij synesthetische mensen gaat de ene waarneming automatisch samen met een andere. Het is een onschuldige, maar wel vrij zeldzame neurologische aandoening. Naar schatting 1 tot 4% van de mensen heeft er ‘last’ van. Nabokov noemde het geen ziekte of beperking, maar een gave.

Deze week werden de laatste wetenschappelijke inzichten gepresenteerd tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Society for Neuroscience in San Diego. Uit onderzoek blijkt dat er wel 100 soorten synthesthesie bestaan. Volgens sommigen heeft dit te maken een (te) sterke verbinding tussen (bv. auditieve en visuele gebieden) in de hersenschors; volgens anderen is het een kwestie van het niet goed filteren van prikkels. Daar zou de neurotransmitter GABA een rol in spelen. Ook wordt gezocht naar genetische factoren. Er zouden wel 300 genen bij betrokken zijn.

Bron(nen): The Guardian synesthetics in Nl