De 4 stokpaardjes van Alain de Botton
Frits van Exter kraakt in een mooi stuk in Vrij Nederland het nieuwste boek van mode-filosoof Alain de Botton af, en geeft als bonus een heldere samenvatting van diens 4 stokpaardjes. Voor wie geen zin heeft de eindeloze stroom boeken van de filosoof te lezen:
1. Het leven is zinloos.
‘Leven is hoe dan ook een soort noodtoestand, maar onze worsteling moet meestal uit alle macht verborgen worden gehouden.’ En: ‘Een van de grootste tekortkomingen van deze wereld is haar optimisme. Ons aangeboren gevoel voor pessimisme is verloren gegaan en daarmee – en dat is veel erger – ook ons vermogen redelijk tevreden te zijn.’
2. De mens is hulpeloos.
‘Het is wijzer te accepteren dat we in de meeste omstandigheden nogal eenvoudige machines zijn, met een behoefte aan veel van die goedbedoelde, stevige, basale begeleiding, die we als vanzelfsprekend aan kinderen en huisdieren bieden.’ En naar Pascal: ‘De grootsheid van de mens komt voort uit het feit dat hij zijn erbarmelijke situatie erkent.’
3. Bestond God nog maar.
‘We hebben religies uitgevonden om in twee essentiële behoeften te voorzien: om ondanks alles op harmonieuze wijze in gemeenschappen samen te leven; om het hoofd te bieden aan afschuwelijkheid.’ En: ‘God mag dan dood zijn, de dringende kwesties die ons ertoe brachten Hem te verzinnen, spelen nog altijd.’
4. Er is enige troost.
‘Kunst en filosofie helpen ons, zoals Schopenhauer het formuleerde, leed in troost om te zetten.’ En: ‘Kunstenaars en filosofen laten ons niet alleen zien wat we hebben gevoeld, ze weten ook een treffender en zinniger voorstelling van onze ervaringen te geven dan wij ooit zouden kunnen.’
Bron(nen): Vrij Nederland
Dit soort papierwerk is uitsluitend goed voor het aansteken van een vuurtje.
Ooh, dat is uw mening, maar vind ik totale nonsens. Heeft u wel eens een boek van De Botton gelezen? Ik zie dat u vaak schrijft over hard werken ed. Ik denk dat u ‘Ode aan de arbeid’ zeker goed zult vinden. Ik vond het iig een prachtboek! Gaf mooie inzichten in de gekte maar ook het vernuft van onze moderne consumptie en productie.
(in antwoord op Dead Silence)Ja, dat heb ik en zit dagelijks midden in de filosofie van De Botton. Maar ik heb er de haard mee aangemaakt aangezien ik heb besloten de boekenkasten op te ruimen en louter zuiver wetenschappelijk werk te bewaren.
(in antwoord op AT)Ik vindt hem wel een interessant figuur.
Hij brengt een beetje een mix van wat oudere denkstromen in een fris moderne jasje en dan nog wat verrijkt.
Ik mijzelf niet vinden in zijn gehele denk raamwerk en al zijn opvattingen, maar zitten er absoluut rake dingen tussen die zeker het overdenken waard zijn.
Nihilisme, onverschilligheid en zinloosheid. Dat is het kwaad van deze wereld.
4. En er is koffie…
1,2 en 3 worden opeens niet meer zo problematisch. Dont worry, be happy
En hoe is deze samenvatting afkrakend? Ik zie het als valide punten, zelfs in de bovenstaande comments worden ze fantastisch uitgebeeld (oftewel complete ontkenning).
Beste Karel, geef mij svp eens de juiste definitie van zinloosheid en/of wat JIJ er onder verstaat.
zinloosheid
de zinloosheid zelfst.naamw. (v.) Uitspraak: [‘zɪnloshɛit] eigenschap dat iets geen nut of doel heeft
(in antwoord op ikku)Voorbeelden: `de zinloosheid van eindeloze vergaderingen waar niets
wordt besloten`, `de zinloosheid van het menselijk bestaan`,
`zinloosheid ervaren`
Stel je eens voor dat de mens uitsterft. Voor wie of wat is ons bestaan dan wel of niet zinvol geweest?
Ons bestaan is voor geen overig levend organisme van nut geweest. Het moment waarop dit gebeurde is volgens mij moment dat we ons als jagers gingen groeperen en bewapenen. Vanaf toen is de mens ver boven de voedselketen komen te staan en is een natuurlijk systeem in onbalans gebracht. De beheersing van vuur heeft daar nog een schepje bovenop gedaan.
(in antwoord op ikku)“Ons bestaan is voor geen overig levend organisme van nut geweest.”
Onwaar: 1. De cijfers
Voor elke lichaamscel die er in uw lijf te vinden is, zijn in en op het lijf ongeveer tien keer zoveel bacteriën terug te vinden. Ondanks dat ze in aantal dus goed vertegenwoordigd zijn, is het niet zo dat u onder deze bacteriën gebukt gaat: ze maken slechts één tot drie procent van uw totale lichaamsgewicht uit. Dat betekent dat een volwassene van 90 kilo ongeveer 0,9 tot 2,7 kilo bacteriën bij zich draagt.
En de gedomesticeerde dieren? Misschien vindt je dat die alleen nuttig zijn voor de mens maar is dit ook niet omgekeerd?
😉
(in antwoord op AT)Nou meneer Kritisch, iets meer cijfers mag dan wel om mijn stelling te weerleggen 😉 Uiteraard leven er veel bacteriën op, in en rond ons lichaam, maar die bacteriën hadden best voortbestaan zonder de mens, dan waren ze wel naar andere dieren gegaan.
Wij zijn niet van nut voor de gedomesticeerde dieren, die hebben wij afhankelijk van ons gemaakt vanuit eigenbelang: plezier, bescherming en nut. Zonder de mens zouden er geen gedomesticeerde dieren hebben bestaan, maar dat betekend nog niet dat wij een bijdrage hebben geleverd, we hebben ze gecreëerd, maar niet als toevoeging aan de natuur.
(in antwoord op Karel Kritisch)Ja het is nogal een lastige stelling hé. De mens pleegt roofbouw en put de aarde uit, vist de zeeën leeg. Maar er zijn ook mensen die de natuur beschermen, die gewonde dieren redden, die vogeltjes bijvoeren in de winter. Als wij nu eens een omslag zouden maken naar duurzaamheid en ander leven met respect zouden behandelen dan zouden wij als soort misschien ooit van nut zijn voor andere levende wezens. Nu buiten we ze vooral uit, daar heb je helemaal gelijk in.
Zouden we de wereld kunnen veranderen?
(in antwoord op AT)Het heelal heeft een glimp van zichzelf kunnen zien, zichzelf kunnen ervaren.
(in antwoord op ikku)Dat heb je mooi gezegd Karel. Maar waar is dat zinvol voor?
En Wat te denken van deze discussie?
Wel eens van Harry Kuytert gehoord?
Je doet mij aan menig van zijn uitspraken uit zijn boeken denken. Ik heb ze allemaal gelezen.
Mijn mening over het leven is…… het zinloze leven zelf zinvol maken om het bestaan dan nog een aangenaam tintje te geven. We zijn er nou eenmaal dus laten we er iets leuks, moois, liefs en goeds van maken. Al is het alleen maar voor ons tijdelijke zelf. Het voelt in ieder geval goed. En voor dat goede gevoel is het misschien wel zinvol.
Jazeker ken ik theoloog Harry Kuitert. Ik ben momenteel een boek van dominee Hendrikse aan het lezen (Geloven in een God die niet bestaat)
Ik zie toch wel een dieper mysterie in het leven.
Ik kreeg laatst zo’n boekje van Jehova’s getuigen door de bus en daarin stonden de ‘kritische aantekeningen’ (creationistische) bij de evolutie theorie.
Verder dan drogredeneringen kwamen ze niet.
De logica was: De wereld is zo bijzonder (leven) en alles (natuurwetten etc) klopt precies dat kan geen toeval zijn. Conclusie: God bestaat.
Dat is een redenering van: Ik heb de loterij gewonnen, dit is zo bijzonder dat kan geen toeval zijn.
Maar iedereen weet dat je een loterij wint door ‘toeval’ afkomstig vanuit een kansberekening. Maar een ding is zeker bij een loterij: Er is altijd een winnaar. En dat is wat er volgens mij aan de hand is. Het leven bestaat door toeval maar is geen toeval. Bij materie (sterrenstof) begint de evolutie al voor er leven is. Materie heeft (onder juiste omstandigheden) de neiging steeds complexere moleculen te vormen en zich uiteindelijk te repliceren. (prebiologische replicatie). Hieruit ontstaat wat wij Leven noemen. Natuurlijke selectie en later seksuele selectie ontwikkelen organismen verder. Dit is volgens mij een normaal natuurlijk proces welke onder de juiste omstandigheden overal in het heelal zou kunnen plaatsvinden. Maar nu de cognitieve evolutie, welke zorgt voor een extreme versnelling in het evolutieproces. Cognitieve evolutie begint bij Bewustzijn zorgt voor vorming van moraal, ideologie, cultuur, religie etc. Waarin het uiteindelijk resulteert weet ik nog niet, net zomin ik weet wat de volgende stap zou kunnen zijn.
Wel weet ik dat de mens zichzelf zal moeten corrigeren want anders doet de natuur dat. (de boodschap van het verhaal van Noach)
Het universum creëert bewustzijn via een natuurlijk proces. Miljarden keer op deze planeet. Al het leven is gericht op bestaan en voortplanting. Wij zijn onderdeel van het universum. Gedeeltelijk door toeval (evolutie kent ook regels) maar het leven IS volgens mij geen toeval. De zin van het leven is dus bestaan/ervaren. In ieder geval een groot mysterie.
(in antwoord op ikku)Voor Karel………..misschien zin om iets zinvols te bekijken? Kunst en filosofie bij elkaar gebracht in mijn werk. http://www.kunsthaus-am-jufferlei.de
Leuk, ik hou erg van kunst.
(in antwoord op ikku)Bedankt voor jouw reaktie Karel.