Bezuinigingen wetenschap: ‘We dreigen een generatie mis te lopen’
'De wetenschap krijgt in Nederland veel te weinig geld. Het budget gaat van vijf naar uiteindelijk vier miljard euro per jaar. In Duitsland wordt het dubbele aan publieke wetenschap uitgegeven.' Dat zegt president van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW) en hoogleraar genetica Hans Clevers in Intermediair.
Hoofdkantorenbonus
De overheid besteedt ter compensatie extra geld aan onderzoek van bedrijven. Clevers noemt dat cynisch 'een hoofdkantorenbonus: goed voor het vestigingsklimaat, maar niet voor de wetenschap.' Een deel van het probleem ligt bij de economische modellen van het Centraal Planbureau. 'Die kennen geen waarde toe aan wetenschap. Opbrengsten zijn te onvoorspelbaar en te ver in de toekomst. Dit maakt het voor politieke partijen moeilijk om in ons te investeren en gemakkelijk om te bezuinigen.'
Ambities
Clevers maakt zich zorgen over de toekomst van de wetenschap in Nederland. 'Jongeren komen bijna niet meer aan de bak. De afgelopen jaren zijn vooral aio-plaatsen gesneuveld. Als je een loopbaan wilt en ambitieus bent, wijk je uit naar ander werk. Het gevaar dreigt dat we een generatie gaan missen.’
Ondanks de lage uitgaven doet de Nederlandse wetenschap het wereldwijd nog goed. Clevers wijt het aan de volksaard. 'We zijn sociaal vaardig, inhoudelijk ambitieus, internationaal georiënteerd en niet-hiërarchisch ingesteld. Wij gaan over alles in discussie. Dat werkt slecht in een leger, maar is in de wetenschap precies wat je nodig hebt.’
Kunst en wetenschap
De KNAW besteedt veel meer aandacht aan kunst dan vroeger. 'Mensen die dingen ontdekken, bedenken of maken hebben in andere landen meestal meer status dan hier. Veel landen hebben een 'academie’ waar kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap plaatsvindt. Dat wilde ik in Nederland ook. Want beide disciplines willen het wezen van de mens en de wereld begrijpen. En kunstenaars en wetenschappers hebben gemeen dat ze zich laten drijven door passie en niet door geld.'
Bron(nen): Intermediair
Deze strijd is eigenlijk al verloren.Alweer 25 jaar geleden waren de eerste veranderingen zichtbaar, al het onderzoek moest ten dienste staan van het bedrijfsleven, Faculteiten werden opgeheven omdat ze niets meer zouden betekenen. Behalve dat iedere “halve gare” maar wat kan roepen zonder enige kennis van geschiedenis of ontwikkeling.Professoren stonden bij de kopieer machine. Ondersteunde diensten waren wegbezuinigd. Hoopvol is dat er echt door veel jongeren mooie initiatieven worden genomen, die ook kennis overdragen. Hoopvol. De werkelijke rotting is aanwezig in de lafheid van de Politiek.
De KNAW besteedt veel meer aandacht aan kunst dan vroeger. Dan lijkt het mij meteen duidelijk waar het probleem zit. Ik schiet bij zulk een uitspraak meteen in de stress. Ongelooflijk.