Psychiatrische stoornis tot kunst verheven

Cultuur
zaterdag, 17 december 2011 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Sommige mensen lijden aan verzameldwang. Ze kunnen niets weggooien en hun huis lijkt vaak op een vuilnisbelt. In de psychiatrie noemt men dat het 'hoarding-syndroom'. In 2009 versleepten de Chinese kunstenaar Song Dong en zijn moeder, Zhao Xiangyuan, de volledige inhoud van zijn rommelige ouderlijk huis naar het Museum of Modern Art in New York voor de tentoonstelling Waste Not. De kunstinstallatie is samengesteld uit meer dan 10.000 versleten, gebroken en ongebruikte objecten die op zich weinig of geen waarde voor anderen hebben. Het afval heeft inmiddels ook Zuid-Korea, Duitsland, Engeland en andere plaatsen in de VS aangedaan.
Niet alleen de psychiatrische toestand van Song Dongs moeder heeft bijgedragen aan het ontstaan van de collectie. Culturele en historische factoren hebben dat ook. Zuinigheid is een traditionele Chinese deugd: alles moet volledig worden benut en niets mag worden verspild. Dongs ouders groeiden op met de ontberingen van de barre tijden van de Chinese Culturele Revolutie. Hamsteren was een daad van zelfbehoud. Echter, toen de levensomstandigheden verbeterden had zijn moeder nog steeds moeite om dingen weg te gooien, zelfs als ze onbruikbaar waren geworden.
Na de plotselinge dood van haar man in 2002 nam haar hoarding-gedrag toe. Haar eenzaamheid voedde haar verlangen om zich te omringen met herinneringen aan haar man. Het gevolg was dat elke centimeter van de ruimte in hun kleine huis was gevuld. Song Dong vond een creatieve oplossing door met zijn moeder samen te werken aan de installatie. Samen transformeerden ze verlies, verdriet en rommel in een aangrijpend kunstwerk, een toonbeeld van genezing, schoonheid en orde.
ajp 168 12 1248 f001
moma5 rect540
song donginstallation 2