Wij zijn Kurt Wallander

Economie
zondag, 17 januari 2010 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Neem een winters landschap, voeg er een lijk aan toe en een enigszins depressieve commissaris van middelbare is, gedreven door onzekerheid, met maatschappijkritiek en laat die depressieve man, in dat sobere landschap uitzoeken wie dat lijkt vermoord heeft. Klinkt niet als de ingrediënten voor een grote serie bestsellers, schrijft The Wall Street Journal, maar dat zijn het wel.
Sombere boeken over sombere mensen verkopen niet, behalve als het Zweedse detectives zijn. Henning Mankell schreef negen boeken over zijn antiheld Kurt Wallander, verkocht er 25 miljoen van en zag zijn held onderwerp worden van een paar televisieseries. En het grootste succes is uiteraard op dit moment aan Stieg Larssons Millennium Triologie.
Drie boeken die bij elkaar horen en ook apart leuk zijn en die in de hele wereld op alle bestsellerslijsten voorkomen. En in het verleden waren er Maj Sjöwall en Per Wahlöö die 10 boeken maakten rond commissaris Beck, die al even succesvol werden. The Wall Street Journal denkt dat de Zweedse cultuur er mee te maken heeft. 'De boeken wortelen in de eeuwenoude heidense sagen, die gaan over liefde dood en oorlog. Maar die sagen gaan vooral over het lot. Want in de Zweedse cultuur is iedereen ondergeschikt aan het lot, zelfs de goden.' In de Zweedse detectives gebeuren ook heel veel saaie dingen. In de Milleniumtriologie moet hoofdpersoon Mikael Blomkvist, een linkse journalist die in een misdaadverhaal belandt, honderden negatieven door van oude foto's op zoek naar dat ene plaatje. En het boek beschrijft in al zijn saaie details hoe dat gaat.
De hoofdpersonen zijn ook verre van helden. Kurt Wallander is een zeurderige, onzeker man. Hij overweegt voortdurend ontslag te nemen, maakt grote fouten, ligt altijd overhoop met zijn superieuren. Maar hij vindt ook altijd de dader. En dat is, denkt The Wall Street Journal, het Zweedse geheim. Geen superhelden, zoals in Amerikaanse series, geen onrealistische achtervolgingen, geen hoofdrolspelers die niet in het echt kunnen bestaan. Maar wijzelf. Wijzelf zijn de hoofdrolspeler, met al onze twijfels en eigenaardigheden en wanhoop. Wij zijn Kurt Wallander.