Waarom vinden we geen aliens? Misschien omdat ze al veel verder zijn dan wij, denken onderzoekers

Zijn we alleen in het universum? De meeste astronomen denken van niet. Vrijwel elke ster blijkt planeten te hebben en inmiddels zijn er al meer dan 6.000 exoplaneten ontdekt. Statistisch gezien zouden daar talloze werelden tussen moeten zitten waar leven mogelijk is.

En toch: ondanks decennia zoeken, luisteren en turen met radiotelescopen hebben we nog nooit één spoor van een buitenaardse beschaving gevonden. Geen radiosignaal, geen lichtflits, geen enkel teken van technologie.

De vraag waarom het zo stil is, blijft een van de grootste raadsels van de moderne wetenschap en wordt ook wel de Fermi-paradox genoemd.

Er zijn talloze theorieën over die “grote stilte”. Misschien is intelligent leven zeldzamer dan we denken. Of misschien worden we bewust genegeerd, een soort kosmische dierentuin waarin de aarde in quarantaine is geplaatst. Een andere mogelijkheid is dat beschavingen zichzelf vernietigen zodra ze de technologische macht krijgen om dat te doen.

Geen van die verklaringen is overtuigend te bewijzen. En nu is er een nieuwe, intrigerende hypothese bijgekomen: misschien horen we niets omdat buitenaardse wezens allang zijn vervangen door hun eigen kunstmatige intelligentie.

De gedachte is niet nieuw. Al in de jaren ’70 schreef astronoom Carl Sagan over wat hij de communicatiehorizon noemde, het moment waarop een beschaving zo ver gevorderd raakt dat haar communicatiemiddelen niet meer detecteerbaar zijn voor ons.

Zolang buitenaardsen nog radiosignalen gebruiken, kunnen wij ze opvangen. Maar als ze overstappen op bijvoorbeeld neutrinocommunicatie of andere, nog onbekende fysische methoden, worden ze voor ons letterlijk onzichtbaar.

Sagan dacht dat zo’n overgang ongeveer duizend jaar na de opkomst van een technologische beschaving zou plaatsvinden. Daarna zouden ze verdwijnen achter hun eigen technologische horizon.

Een nieuwe studie stelt dat Sagan daar waarschijnlijk veel te voorzichtig in was. Dankzij de razendsnelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) zou dat proces nu veel sneller kunnen gaan.

“Als we rekening houden met de exponentiële groei van technologie en de mogelijkheid dat niet-biologische intelligentie de norm wordt, krimpt het venster waarin we een beschaving kunnen waarnemen dramatisch”, schrijven de onderzoekers.

Met andere woorden: zodra een beschaving AI ontwikkelt, hoeft het maar tientallen jaren te duren voordat die technologie zo geavanceerd is dat ze geen waarneembare sporen meer achterlaat.

En als hun AI vervolgens zelf evolueert tot een superintelligentie, zoals sommige wetenschappers voorspellen, dan verdwijnt de hele beschaving in een digitale vorm die buiten ons waarnemingsvermogen ligt.

Misschien is dat de echte reden waarom de Melkweg zo stil lijkt. De biologische beschavingen die ooit radiosignalen uitzonden, zijn opgegaan in hun eigen machines. Ze bestaan nog wel, maar als pure, onstoffelijke intelligenties die niet communiceren op manieren die wij kunnen detecteren.

De onderzoekers vergelijken dit idee met de Dead Internet Theory op kosmische schaal: wat we zien, is niet het gebrek aan leven, maar het verdwijnen van leven zoals wij het kennen.

Bron: Science Alert