FD: we kunnen niet nog een crisis aan

Voor de tweede keer in korte tijd een crisis. Dat is voor consumenten teveel, denkt het FD. ‘De crisis van 2008 zit duidelijk nog in de hoofden van mensen’, zegt macro-econoom Aline Schuiling van ABN Amro. Ook in 2008 waren er al sombere voorspellingen. ‘Ik denk dat de welvaart blijvend lager wordt dan in het verleden’, waarschuwde toenmalig minister van Financiën Wouter Bos in 2009. Maar nu zal het veel erger worden. ‘Je ziet dat de consument goed door de vorige crisis is geloodst. Dat zal nu anders zijn’, zegt Bas Jacobs, hoogleraar overheidsfinanciën aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Grote verschillen:  oplopende inflatie, bezuinigingen en lastenverzwaringen. Voor het derde achtereenvolgende haar daalt de koopkracht. Ook komen er belangrijke lastenverzwaringen aan. In 2012 wordt €1,5 mrd bezuinigd op de sociale zekerheid, waarvan €600 mln op de zorgtoeslag. De zorgpremies gaan omhoog en er wordt gesneden in de persoonsgebonden budgetten (pgb’s). Veel pensioenen lopen gevaar en consumenten kunnen ook de overwaarde van hun huis niet meer consumeren, want die overwaarde is verdampt. En er is de gluiperig stijgende werkloosheid. De werkloosheid steeg in juli naar 5,3% van de beroepsbevolking. Dat is geen goed uitgangspunt bij een eventuele nieuwe recessie, zegt Pieter Gautier, hoogleraar macro-economie van de arbeidsmarkt aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. ‘De arbeidsmarkt was in 2008 overspannen. Als er nu een nieuwe schok overheen komt, zal dat tot hogere werkloosheid leiden.’ Het enige voordeel voor consumenten op dit moment is wellicht dat de problemen niet onaangekondigd aan de horizon verschijnen. Ze kunnen zich voorbereiden op zware tijden die vele jaren gaan duren.