De kwaliteit van
sperma is op haar best in de winter en het vroege voorjaar. Tot die conclusie komen volgens De Telegraaf Israëlische wetenschappers. De wetenschappers onderzochten het zaad van ruim 6000 mannen die werden behandeld voor onvruchtbaarheid. Daaruit bleek dat hun sperma in vooral de winter sneller zwom en minder afwijkingen vertoonde. In de loop van het voorjaar ging de kwaliteit weer achteruit. Het verschijnsel deed zich vooral voor bij mannen met een hoge productie van spermatozoïden. Bij mannen die minder spermatozoïde in hun zaad hebben stijgt de kwaliteit juist in de herfst.
Wat bepaalt de kwaliteit van sperma?
Wat is spermakwaliteit eigenlijk?
Spermakwaliteit gaat over hoe goed zaadcellen functioneren. Dit is belangrijk voor de vruchtbaarheid - het vermogen om een soort te werken. Goede spermakwaliteit betekent dat er voldoende zaadcellen zijn die gezond zijn, goed kunnen bewegen en de juiste vorm hebben.
Welke factoren zijn van invloed op de kwaliteit?
Je lichaam voortdurend sperma, maar verschillende factoren kunnen invloed hebben op hoe gezond deze zaadcellen zijn. Sommige factoren zijn dingen die je kunt veranderen, andere niet.
Hier zijn de belangrijkste factoren die invloed hebben op spermakwaliteit:
- Leeftijd - krachtige mannen ouder worden, neemt de kwaliteit en hoeveelheid geleidelijk af
- Voeding - wat je eet heeft directe invloed op je spermakwaliteit
- Lichaamsbeweging - regelmatig bewegende gezonde hormoonbalans
- Gewicht - overgewicht kan hormoonbalans beïnvloeden
- Roken en alcohol - dit vermindert zowel aantal als kwaliteit van zaadcellen
- Stress - langdurige stress kan hormoonniveaus beïnvloeden
- Temperatuur - de testikels functioneren het beste bij een iets lagere temperatuur dan de rest van het lichaam
Hoe werkt gezonde voeding?
Wat je eet, bouw je lichaam op. Voor gezonde zaadcellen zijn bepaalde extra belangrijk:
Vitaminen (vooral C, E, D en B12), mineralen zoals zink en selenium, en gezonde vetten zijn cruciaal voor goede spermakwaliteit. Deze stoffen zitten in groenten, fruit, noten, vis en volkoren producten.
Kunnen externe factoren ook invloed hebben?
Absoluut! De omgeving waarin we leven een grote rol speelt:
- Blootstelling aan bepaalde chemicaliën (zoals die in sommige plastics of bestrijdingsmiddelen)
- Langdurig zitten of dragen van zeer strakke onderbroeken (verhoogt de temperatuur)
- Straling van elektronische apparaten (al is het wetenschappelijk bewijs hiervoor minder sterk)
- Medicijnen - sommige medicijnen kunnen tijdelijk de spermakwaliteit verminderen
Wat tonen ontdekken aan?
Wetenschappelijk onderzoek heeft een aantal interessante patronen ontdekt. Hier is een eenvoudige tabel die enkele bevindingen samenvat:
Factor | Effect op spermakwaliteit | Hersteltijd na verbetering |
Roken | Verminderde aantal en beweeglijkheid | 3-6 maanden na het stoppen |
Overgewicht | Verstoort hormoonbalans | Geelelijk met gedonder |
Regelmatige lichaamsbeweging | Verbeter aantal en kwaliteit | 1-3 maanden |
Gezonde voeding | Verbeter alle parameters | 2-3 maanden |
Overmatig alcoholgebruik | Verminder de productie | 2-3 maanden na het verminderen |
Is
spermakwaliteit voor altijd vastgelegd?
Goed nieuws! Anders dan wat mensen soms denken, kan de spermakwaliteit verbeteren. Omdat het lichaam voortdurend nieuwe sperma aanmaakt (duurdit ongeveer 72-90 dagen), kunnen gezondere leefgewoonten binnen enkele maanden tot verbruik leiden.
Wanneer is het goed om hulp te zoeken?
Als je ooit zorgen hebt over de vruchtbaarheid, is het belangrijk te weten dat artsen kunnen helpen. Spermakwaliteit kan worden getest met een eenvoudig onderzoek, en er zijn verschillende behandelingen mogelijk als er problemen worden opgelost.