Aantal nieuwe diagnoses hiv daalt niet meer, vrees voor toename

AMSTERDAM (ANP) - In Nederland hebben vorig jaar 444 mensen te horen gekregen dat ze hiv hebben opgelopen. Dat is het virus dat aids kan veroorzaken. Het aantal nieuwe diagnoses daalde jarenlang, bijna twintig jaar geleden waren er zo'n 1200 nieuwe gevallen, maar die afname is in de afgelopen jaren tot stilstand gekomen.

De Stichting hiv monitoring (SHM) van Amsterdam UMC vreest dat het aantal in de komende jaren gaat stijgen. Marc van der Valk, infectioloog aan het universitaire ziekenhuis en bestuurder van de stichting, spreekt van zorgelijke ontwikkelingen. De trend kan volgens hem nog wel worden gekeerd, onder meer door beter op hiv te testen. Ook pleit hij ervoor mensen betere toegang tot zorg te geven en tot manieren om een hiv-besmetting te voorkomen.

Mensen die hiv oplopen, krijgen meestal pas jaren later de eerste gezondheidsklachten. De stichting schat dat eind vorig jaar 1610 mensen in Nederland zonder het te weten met hiv rondliepen. Een jaar eerder waren dat er 1545. Die mensen worden niet behandeld en ze kunnen het virus onbedoeld ook overdragen aan anderen.

Een deel van de nieuwe hiv-patiënten is waarschijnlijk pas kort geleden geïnfecteerd. Een jaar voor de diagnose was hun hiv-test namelijk negatief. Bij 42 procent van deze recente infecties gaat het om mannen die seks hebben met mannen. Hun aandeel is iets opgelopen. In 2020 ging het om zo'n 35 procent. Dat de infectie zo vroeg wordt ontdekt, is volgens Van der Valk positief. "Het laat zien dat mensen zich vaker laten testen", zegt hij in een verklaring.

De nieuwe hiv-gevallen onder mannen die seks hebben met mannen worden vooral vastgesteld bij mensen die in de jaren 80 en 90 zijn geboren. Het aantal nieuwe diagnoses daalt bij oudere mannen die seks hebben met mannen.

Het humaan immunodeficiëntievirus (hiv) breekt het immuunsysteem van mensen beetje bij beetje af. Na verloop van tijd is het lichaam daardoor niet meer in staat om zich te beschermen tegen virussen en bacteriën, en dan is er sprake van aids. Het virus verspreidt zich via onder meer bloed. Dat kan bij seksueel contact gebeuren, maar ook door vervuilde injectienaalden en in het verleden ook door bloedtransfusie.

Sinds de jaren 80 zijn naar schatting zo'n 40 miljoen mensen wereldwijd aan aids overleden. Dankzij goede medicatie is hiv in westerse landen veranderd van een dodelijke ziekte in een chronische aandoening. Mensen kunnen redelijk gezond oud worden met hiv.