Dagbladen in het jaar van Darwin

Media
dinsdag, 24 februari 2009 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Steeds meer dagbladen doen rare dingen om te overleven. En dan gaat het niet om op steeds hogere toon ruzie maken, zoals bij de Volkskrant omdat iedere ingreep heiligschennis is, maar om hard ingrijpen om de ondergang te voorkomen. Gisteren werd de journalisten van de eerbiedwaardige Financial Times gevraagd om als bijdrage aan het voorbestaan minder te gaan werken, of onbetaald extra vakantie op te nemen. Velen bleken daartoe bereid. Het gaat bij dagbladen nu tenslotte wereldwijd nog maar om een ding: de loopgraven in en overleven. Sommige uitgevers zijn trouwens niet onevreden. Ze denken (terecht) dat veel kranten de crisis niet zullen overleven, maar dat hun dagblad een van de uitzonderingen zal zijn. De sterkste titels zullen blijven en daarna in schoonheid verder leven. Dat is in het jaar van Darwin toch een mooie metafoor. Rupert Murdoch, die meer dagbladen bezit dan wie ook: "Misschien hebben we aan het eind van de crisis minder concurrentie dan nu. Daar houden we het maar op." Murdoch zit overigens diep in de problemen. Vlak voor de crisis kocht hij voor meer dan vijf miljard de Wall Street Journal, een investering waarvan hij de helft heeft moeten afschrijven en waarvan de andere helft hem nu ook niet veel vreugde brengt. The Sunday Times, altijd een moneymaker, is nu ook een drama. Murdoch verbaasd: "Bijna alle advertenties zijn er uit verdwenen" (It's the internet, stupid). Overigens kan Murdoch gelijk hebben dat zijn kranten overleven en die van anderen niet: Newscorp, zijn bedrijf, zit immers zeer goed bij kas. Zijn tweede man, Peter Chernin, is trouwens een van de slachtoffers van de crisis. Hij vindt dat Newscorp zich minder op de verliesgevende dagbladen moet richten en meer op de winstgevende filmactiviteiten. Dat vindt zijn baas niet; die is op de wereld om kranten te maken. Peter Chernin, die dat sentimentele onzin vindt, zal dan ook een dezer dagen plaats moeten maken voor een van Murdochs zoons. Heel veel dagbladen in de hele wereld zijn zichzelf opnieuw aan het uitvinden en doen dingen (niet) die ooit de norm waren. Ze verminderen het aantal pagina's, ze werken met steeds kleinere redacties, ze verkleinen de omvang van de pagina's, ze houden (bijna) op te berichten over buitenland, etc. En dat allemaal om het uit te houden tot het eind van de storm. Voor weekbladen als Newsweek en Time geldt hetzelfde. Om een idee te geven: een jaar geleden zei Newsweek tegen adverteerders dat ze verzekerd waren van de aandacht van 3,2 miljoen lezers. Binnenkort is de boodschap dat het er 1,5 miljoen zijn.