Het Binnenhof: 'geen vleesmarkt maar een informatiemarkt'

Journalist Joris Luyendijk verbleef op uitnodiging van nieuwssocieteit Nieuwspoort een maand ‘als antropoloog’ op het Binnenhof en Nieuwspoort en deed er een paar ‘Grote Ontdekkingen’: tussen pers, politiek en voorlichting bestaat onontkoombare verstrengeling, ondoorzichtigheid, intimiderende pr-praktijken en minimale ondersteuning van politici. Hij schreef ze op in een boek: ‘Je hebt het niet van mij, maar…’ In een interview met de Volkskrant vertelt hij wat hem opviel: ‘Den Haag’ is mannelijk en blank, behalve in de kantine en de schoonmaakploeg.' Hij vroeg om het ledenbestand van sociëteit Nieuwspoort, maar kreeg die niet. ‘Dan zul je vermoedelijk zien dat het circuit een zelfreproducerende elite vormt.’

Luyendijk zag ook dat de persoonlijke relaties op het Binnenhof de formele doorkruisen. Hij is voor transparantie. ‘Maar privégegevens, dat is lastig. Terwijl je die wel moet meewegen als je de macht wilt controleren. De partner van een oud-CDA-minister is voorlichter bij een oppositiepartij. Hij zelf is weer beste vrienden met een oud-PvdA-minister; hij was de enige CDA’er bij diens afscheid. Formeel staan ze alledrie tegenover elkaar. Dat wordt met zulke verhoudingen dus heel complex. Zeker met seksualiteit: mij vertellen ze nooit wat, maar in Den Haag schijnt iedereen het met elkaar te doen.’ Mythevorming? Luyendijk denkt van wel. ‘Er heerst geen seksuele sfeer. Het is geen vleesmarkt, maar een informatiemarkt. Maar wie valt voor seksuele verleiding, valt ook sneller voor andere, zoals corruptie. Daar zijn parallellen. Veel macht wordt informeel uitgeoefend, dus zijn er veel mogelijkheden voor verleidingen. Toch zou ik niet willen wonen in een land waar dit soort informatie naar buiten komt. Een onoplosbaar dilemma.’

Luyendijk wil een openbaar register met alle formele functies en bijbanen, betaald en onbetaald. Niet dat hij uit is op corruptie, maar hij is benieuwd hoe het werkt. Een SP’er wees hem erop dat alle vervolgbanen gaan naar VVD, CDA, PvdA en Groenlinks. ‘Prachtig als je kunt laten zien dat een oud-Kamerlid na tien jaar VVD meer verdient dan een oud-SP’er.’

Het volledige interview is te lezen in de Volkskrant (alleen voor betalende abonnees).

Bron(nen): de Volkskrant